افشین تکدستان - عضو هیئت علمی گروه مهندسی بهداشت محیط دانشگاه جندی شاپور اهواز
مریم پازکی - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی عمران محیط زیست دانشگاه تهران
نعمت الله جعفر زاده - عضو هیات علمی گروه مهندسی بهداشت محیط دانشگاه جندی شاپور اهواز

پسماندهای هسته ای جزو زائدات خطرناک محسوب می شوند که از منابع مختلف با غلظت های بسیار متفاوت تولید می شوند . عدم توجه به مدیریت صحیح پسماندهای هسته ای نه تنها خطرات جبران نا پذیری برای سلامت انسان به دنبال دارد بلکه باعث آلودگی محیط زیست می شود . به منظور آسان نمودن مدیریت پسماندهای هسته ای روشهای متعددی برای طبقه بندی پسماندهای هسته ای بر اساس منبع تولید ، درجه سمیت ، حالت فیزیکی ، پرتو زایی و نیمه عمر هسته های پرتو زا توسعه و تکامل یافته است . پسماندهای به جا مانده از فعالیت های مختلف هسته ای را امروزه پس از بسته بندی ، جمع آوری ، تصفیه و بازیافت ، به منظور کاهش احتمال نشست آنها به محیط زیست و بروز پیش آمدهای ناگوار تا آنجائیکه ممکن است به طرق مختلف بهداشتی دفع می کنند . در بسته بندی مواد پرتوزا باید شرایط کلی بسته بندی مراعات شود . بسته ها باید به گونه ای طراحی و ساخته شوند که با توجه به وزن ، حجم و شکل آن به راحتی و با اطمینان حمل شوند و مقاومت لازم را در برابر شرایط جوی ، ضربه و فشار و غیره داشته باشند . باید از امکان خروج مواد پرتو زا از بسته جلوگیری به عمل آید . از نظر مقررات ، 4 نوع بسته بندی برای انتقال مواد پرتوزا وجود دارند که عباتند از : بسته های آزاد ، بسته های صنعتی ، بسته های نوعA و بسته های نوع B .آژانس بین المللی انرژی اتمی ( IAEA ) پسماندهای هسته ای جامد را در چهار گروه درجه بندی و مقرراتی ویژه در زمینه جمع آوری و حمل و نقل آنها پیشنهاد نموده است. امروزه با توجه به نقش مواد رادیواکتیو در مراکز تحقیقاتی ، پزشکی ، صنعتی ، کشاورزی و تهیه انرژی هسته ای در جهان و کشور ما لزوم توجه به شناخت ، طبقه بندی ، بسته بندی ، جمع آوری و حمل و نقل ، تصفیه و بازیافت و روشهای مختلف دفع الزامی است .

پسماند هسته ای – سمیت مواد هسته ای – بسته بندی – جمع آوری و حمل و نقل – بازیافت – تصفیه و دفع