نرگس کفایتی - پردیس ابوریحان، دانشگاه تهران، ایران
علی اکبر نوروزی - پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری،تهران،ایران

تایش خورشیدی از پارامترهای ورودی برای بسیاری از مطالعات شبیه سازی مانند فرآیندهای وابسته به تغییرات آب و هوایی، هیدرولوژی و اکولوژی است. مدل های پیشنهادی به منظور برآورد این پارامتر به علت اینکه از داده های هواشناسی از نوع مکانی نقطه ای استفاده می کنند، برآورد نقطه ای از تابش ارائه می کنند . در این پژوهش، مدل تجربی هارگریوز- سامانی که مبتنی بر داده های دمای هوا است، با ورودی داده های LST(دمای سطح زمین) محصولMOD11A1 سنجنده مودیس به جای دمای هوا برای تخمین تابش خورشیدی مورد ارزیابی قرار گرفت. برای تعیین تابش، از شش ایستگاه با اقلیم های متفاوت برای یک دوره سه ساله ( 2003 ‏- 2005 ‏) به عنوان داده های واقعی استفاده شد. ایستگاه ها شامل (بجنورد، اصفهان، همدان، کرمانشاه، خوروبیابانک و تبریز) بودند. تابش مشاهده شده از طریق سازمان هواشناسی دریافت شد و میزان تابش برون زمینی از روابط ریاضی به دست آمد. دمای سطح زمین از طریق ماهواره ترا سنجنده مودیس دریافت گردید. عکس های موجود با استفاده از نرم افزارهایEnvi و GISبه پارامترهای ورودی تبدیل شد. نتایج نشان داد که در مدل هارگریوز- سامانی ایستگاه های خوروبیابانک و اصفهان با مقدار R2 ‏، 0/93 ‏و ایستگاه همدان با مقدار R2،0/63 ‏به ترتیب دارای بیش ترین و کم ترین دقت در برآورد تابش خورشیدی هستند.

تابش خورشیدی، دمای سطح زمین، سنجنده مودیس، مدل هارگریوز- سامانی