فرزانه شمالی - دانشجو کارشناسی ارشد معماری، دانشگاه آزاد اسلامی قزوین
جمال الدین سهیلی - دکترا معماری ، استادیار و عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی قزوین

نمادها و نشانه ها جزو جدا نشدنی معماری و شهرسازی تمدن های بشر در تمام نقاط جهان بوده است و عقاید و ایدئولوژی های بشری نمود خود را در ساخته هایشان بوسیله صور و مفاهیم به نمایش گذاشته است. در معماری و شهرسازی ایران کهن نیز نمادپردازی و نشانه گرایی از ویژگی های بارز آن به شمار می آمد. این نمادها و نشانه ها علاوه بر دارا بودن نقش سازمان دهی بین اجزا و عناصر در هر مجموعه، پیوند دهنده معنوی فضاها با استفاده کنندگان آن می باشند. دیپلماسی یکی از عوامل مهم نشان دهنده ی هویت یک حکومت است. که تاریخچه ای دیرین و به قدمت تاریخچه شهر ها دارد؛ بناهای دیپلماتیک و خصوصاً سفارت خانه ها نماینده یک کشور بیگانه در پایتخت یا در شهرهای مهم کشور میزبان هستند و زمین آن خاک کشور بیگانه می باشد . امروزه با توجه به گسترش روابط دیپلماتیک و نقش آن در روابط بین المللی دولت ها، بسیاری از کشورها اقدام به ساخت و احداث سفارت خانه هایی کرده اند که تجلی از فرهنگ و آثار معماری کشور مهمان و همچنین ارج نهادن به شاخصه های فرهنگی و معماری کشور میزبان دارد. آثار معماری دیپلماتیک به اعتبار وجود رگه های شاخص سیاسی و فرهنگی و رویکردهای متفاوتی که مبنای شکل گیری ایده معماری می شود، جایگاه قابل توجهی دارند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نشانه های معماری ایران در سفارت خانه ها ی مطرح طراحی شده در کشور های دیگر می باشد. روش گردآوری اطلاعات دراین پژوهش به صورت جمع آوری اسنادی است که با استفاده از کتاب های مرتبط و نیزسایت های اینترنتی به جمع آوری اطلاعات پرداخته خواهد شده است. روش تحقیق به صورت توصیفی _ تحلیلی است که با بررسی نمونه های موفق ساختمان های سفارت خانه های طراحی شده در کشور های دیگر می باشد و به صورت استدلال قیاسی انجام شده است.نتیجه این پژوهش بررسی نحوه کاربرد نشانه های تاریخ معماری ایران در معماری سفارت خانه های مطرح ایران در کشورهای دیگر می باشد و از نتایج این تحقیق می توان جهت طراحی معماری سفارت خانه ایران با نشانه های معماری ایرانی بهره برد.

نماد، نشانه شناسی، معماری سفارت خانه، نشانه شناسی پیرس