سمیه افشار - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه مهندسی آب دانشکده فنی مهندسی دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین
امیر صمدی - استادیار گروه مهندسی آب دانشکده دانشگاه بین المللی امام خمینی قزوین

افزایش روزافزون جمعیت جهان و توسعه ی سریع زندگی شهری و روستایی در اراضی حاشیه رودخانه ها موجب افزایش روند تجاوزبه بستر و حریم رودخانهها شده که نه تنها امکان استفاده از پتانسیل های آبی را کاهش می دهد بلکه خسارات جبران ناپذیری دراثرطغیان های کنترل نشده برجان و مال مردم وارد میآورد. تعیین پهنه سیلابی و در نتیجه حد بستر و حریم رودخانه باعث می شود کهبستر رودخانه که محل عبور سیلاب با دوره بازگشت های مختلف است، خالی از هر گونه ساخت و ساز باقی بماند. در این تحقیقعملکرد مدل HEC-RAS در برآورد پارامترهای هیدرولیکی جریان در رودخانه آلشرود بررسی شده است. همچنین حساسیت این پارامترهای هیدرولیکی در مدلهای مختلف با دبی های سیلاب متفاوت، نسبت به تغییرات 50%، 20%، 10%، 10%-، 20%- و 50%- ضریب زبری مقاطع برآورد گردید. نتایج نشان داد که کمترین و بیشترین تغییرات و حساسیت نسبت به تغییرات زبری برای هر مدل، بترتیب مربوط به متوسط تغییرات سطح آب و تنش برشی بوده است. افزایش و کاهش ضریب زبری نسبت به حالت شاهد (زبری n)، منجر به تغییرات بیشتر پارامترهای هیدرولیکی نسبت به حالت شاهد می شود و برعکس. همچنین با تغییر دبی از حالت شاهد (Q25)، به سمت مقادیر 0.5Q و 1.5Q ، تغییرات پارامترهای هیدرولیکی افزایش یافته (منفیتر یا مثبت تر) است.

مدل HEC-RAS، سیلاب، پارامتر هیدرولیکی، حساسیت، حد بستر