منوچهر تمیزی - دکترای تخصصی معماری ، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ماهشهر
سحر فرضی دیری - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه آزاد اسلامی واحد ماهشهر

در سالهای اخیر ، جمعیت قابل توجه کودکان در ایران ، سبب شده توجه ویژه ای به مسئله آموزش و فضاهای آموزشی کودکان انجامشود. متاسفانه در ایران ، اکثر مهدکودک ها در فضاهای فاقد طراحی مناسب و یا در فضاهایی با کاربری غیر آموزشی تاسیس می شوند.فضای دلخواه کودک مکانی است که بتواند پیوند عاطفی را بین کودک و محیط افزایش دهد. رنگها در طراحی فضاهای آموزشی تأثیرحیاتی و بسزایی دارند، به طوری که یکی از عناصر اساسی در طراحی محیط محسوب شده و کودک در ساعاتی از روز خود، باقرارگیری در فضاهای مختلف به صورت آگاهانه و یا نا آگاهانه با رنگ ها در تعامل و ارتباط قرار می گیرد و از آنها تأثیر می پذیرد.امروزه استفاده از رنگها در فضای معماری به جهت زیبایی محض و عدم توجه به تأثیرات روحی و روانی آنها مورد پذیرش نیست، لذامطالعه بر روی رنگها و شناخت ویژگی ها و خصوصیات آنها و توجه به علم همنشینی رنگها و آگاهی از این تأثیرات و نحوه ی استفاده ازآنها امری ضروری به نظر میرسد که در بهبود و ارتقا کیفیت فضاها نقش مؤثری ایفا می کند.هدف از این پژوهش ، در وهله نخست بررسی بعد روانشناختی رنگ و در نهایت تاثیر این عامل بر کودک و طراحی فضای آموزشیدلخواه او می باشد. لذا روش پژوهش در نگارش این مقاله بر مبنای روش توصیفی- پیمایشی و همچنین روش گردآوری داده ها درشکل گیری مبانی نظری بر اساس استفاده از اسناد کتابخانه ای و بایگانی ها و در بخش تحلیل آزمون فرضیات مطالعات میدانی برروی کودکان 3 تا 6 سال مهدکودک سلام واقع در بندر امام خمینی می باشد.نتایج حاصل از پژوهش نشان می دهد که کودکان دوست دارند در محیطی قرار گیرند که همواره مورد علاقه آنها باشد، همچنین بهمحیط هایی علاقه مندند که احساس آزادی کرده و آرامش خاطر داشته باشند. توجه به نقطه نظرات کودکان با در نظر گرفتن ضوابطو استانداردهای کمی وکیفی مربوط به فضا ، باعث خواهد شد که کودکان قبل از یادگیری، به محیط علاقه مند شوند و احساس کنند،از اینکه در چنین جایی هستند خوشحالند. بنابراین می توان با در نظر گرفتن علایق کودکان در حیطه رنگ ها و در زمینه علم روانشناسی محیط از تاثیرات منفی آن جلوگیری نمود و در شکل گیری شخصیت کودکان و آینده آنان تاثیر مثبتی گذاشت. فرآیندتمامی موارد ذکر شده ، تاکید بر اهمیت فضاهای معماری داشته و میزان تاثیر گذاری محیط بر رشد فکری کودک و حس تعلقپذیری کودک به فضا را به وضوح آشکار می کند.

کودک ، روانشناسی ، رنگ ، معماری ، فضاهای آموزشی