مصطفی شاهینی فر - استادیار دانشگاه پیام نور
مریم بیرانوندزاده - دانشجوی دکترای جغرافیا و برنامه ریزی شهری و پژوهشگر جهاد دانشگاهی لرستان
فاطمه سوری - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه شهید بهشتی تهران
فرضعلی سالاری - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری دانشگاه زابل

جنبش مدرنیسم متعاقب انقلاب صنعتی و بر پایه خرد و قدرت تکنولوژی شکل گرفت و شهر نیز به عنوان نماد تمدن مدرن تحولات بزرگی را از ان پذیرفت در همین راستا برنامه ریزی شهری با تکیه بر قدرت تکنولوژی به سمت شهرسازی ماشینی روی آورد اما شهر حاصله از تمدن مدرن در بستر حدود یک قرن دچار مشکلاتی گردید گسترش سریع شهرها بازتابی از عوامل گوناگون می باشد تجربه توسعه کالبدی فضایی شهرها صنعتی شدن محیط شهری بلند مرتبه سازی و غیره بیانگر پارادایم مدرنیسم در طرح ها و برنامه های توسعه شهری کشور می باشد در پژوهش حاضر با استفاده از تحلیل و تفسیر موضوعی و متونی تاثیرات مکتب فردی مدرنیسم بر فضاهای جغرافیایی با تاکید بر فضاهای شهری مورد بررسی قرار گرفته و به بیان نقش این نظام فکری بر ساختار و توسعه شهری شهرهای ایران پرداخته شده است این تحقیق که با روش توصیفی تحلیلی و تکیه بر اسناد مکتوب انجام گرفته نشان می دهد که پارادایم مدرنیسم از اواخر حکومت قاجار برسیمای کالبدی شهرهای کشور تقلید از اشکال و نهادهای کشورهای صنعتی تاثیر گذاشته و در دوره پهلوی اول و دوم و به ویژه جمهوری اسلامی تاثیرات زیادی در شهرها و به ویژه تهران بر جای نهاده و سیمای کالبدی شهرها را دگرگون ساخته است بطوریکه که پارادایم مدرنیسم در شهرسازی سبب تغییر نگرش در دیدگاه های اقتصادی و اجتماعی در تهیه طرح ها شده است به گونه ای که ما شاهد جایگزینی طرح های جامع مدرنیستی هستیم که اصل را بر منطقه بندی و تفکیک کاربری اراضی گذاشته برنامه ریزی فیزیکی و کالبدی بر ساختار طرح ها برتری دارد و مردم و ویژگی های اجتماعی و اقتصادی و نیاز و خواسته آنها را کمتر مورد توجه قرار داده است

مدرنیسم،برنامه ریزی شهری،توسعه شهری،ساختار شهری