رضا ستاری - دانشیار زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران،مازندران، ایران
صفورالسادات رشیدی - دانشجوی دکترای زبان و ادبیات فارسی دانشگاه مازندران، ایران

کهن الگوها، مفاهیم مشترکی هستند که ریشه در ناخودآگاه جمعی انسانها دارند. این اصطلاح را نخستین بار یونگ در بحثناخودآگاه جمعی اش مطرح کرد و آن را آرکی تایپ -الگوی نخستین، صورت مثالی، صورت ازلی- نامید. کهن الگوها را می توان شامل تصاویر، مایه ها و انگاره ها و نوع دانست. کهن الگوی منجی از نوع مایه ها و انگاره ها و مفاهیم مشترکی است که میان جوامع و فرهنگ ها وادیان مختلف وجود دارد. منجی، فردی است که در زمانی خاص،که اصولاً زمان پایان دنیا و دوره اوج سختی ها و بدبختی های انسان وسلطه تاریکی و پلشتی ها در این دنیاست، ظهورمی کند. این اندیشه علاوه بر اینکه دغدغه ذهنی انسان های گذشته و ادیان مختلف بودهاست، اندیشه و تفکری است پویا و زنده که امروزه و تا زمانی که انسانی روی زمین نفس می کشد در جریان خواهد بود. فروغ فرخزاد نیز،به عنوان شاعری برجسته و متفکر، به این مسئله نظر داشت، بدان می اندیشید و این امر یکی از دغدغه های ذهنی او بود.مقاله حاضر، به بررسی «کهن الگوی منجی» در شعر «کسی که مثل هیچ کس نیست» فروغ می پردازد. این شعر پنجمین شعر دردفتر «ایمان بیاوریم به آغاز فصل سرد» است. این مقاله با توجه به عناصر و اجزای خود شعر نشان میدهد که فردی که فروغ در این شعر از آن سخن می گوید کسی نیست جز منجی.

کهن الگو، آرکی تایپ، منجی، فروغ فرخزاد