زهره صالحی - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری
حمیده آبیاری - کارشناس ارشد جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری

شهرنشینی در اغلب کشورهای در حال توسعه، شهرها با رشد بی قواره و پراکنده و به تبع آن با توزیع نامتناسب خدمات روبه رو می باشد و این مساله ناپایداری محیط شهری را باعث شده است در صورتی که بافت های موجود شهری از جمله بافت های قدیمی ظرفیت توسعه درون زای شهری (توسعه درون بافتی) را دارا می باشند. البته در اینجا معنای مشخص مورد نظر از توسعه درون زا، توسعه درونی بافت شهری شامل استفاده از زمین های متروک، توسعه میان افزا، بازنوسازی) است و. منزلت اجتماعی ساکنین و محلات و سطح کیفی زندگی افراد در بافت های فرسوده، به عنوان مانعی بر سر راه توسعه درونزا خودنمایی می کند. سطح کیفیت زندگی در این محلات به علت فرسودگی بافت پایین آمده که به تبع آن منزلت اجتماعی در این محلات نیز تحت تأثیر قرار گرفته است. هدف این تحقیق بررسی جایگاه منزلت اجتماعی در توسعه درونزای شهری می باشد. روش تحقیق این پژوهش، توصیفی-تحلیلی، و از لحاظ ماهیت پیمایشی و از لحاظ نوع کاربردی می باشد. در این پژوهش نمونه موردی محله خوب بخت تهران بوده و با فرمول کوکران بین 384 نفر پرسشنامه توزیع شده است که سه مولفه، کیفیت زندگی، منزلت اجتماعی و میزان تمایل به توسعه درونزا به سنجش گذاشته شده است. طبق نتایج تجزیه تحلیل صورت پذیرفته که با آزمون دوجمله ای/نسبت و آزمون t ساده بدست آمده است، سطح پایین منزلت اجتماعی در این محله مانعی مهم در برابر توسعه درونزا به شمار می آید، نتایج حاصل از آزمون دوجمله ای نشان می دهد که میزان 75 درصد از نمونه تحقیق سطح پایین منزلت اجتماعی دارا می باشند. همچنین در این تحقیق سطح کیفیت زندگی افراد سنجیده شده است که نتایج آزمون t ساده نشان می دهد که سطح کیفیت زندگی از میانگین مفروض پایین تر می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که در صورتی که در پی توسعه درونزا در بافت فرسوده محله های شهری باشیم باید برنامه ریزان و مدیران شهری، در پی منزلت بخشیدن به این محلات باشند و سطح کیفیت زندگی با طرح های اجتماعی و عمرانی در این محلات افزایش یافته و به تبع آن تمایل به سرمایه گذاری در این محلات افزایش یافته و از مهاجرت و زوال شهری در این محلات کاسته شود

بافت فرسوده-توسعه درونزا-منزلت اجتماعی