سپیده شفیع زاده - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه تهران
علی کشاورزی - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه تهران
فریدون سرمدیان - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه تهران
عرفان خاموشی - گروه علوم و مهندسی خاک، دانشگاه تهران

تغییرات مکانی نوع خاک و خصوصیات آن از اطلاعات پایه ای و مهم در مطالعات فرسایش، هیدرولوژی، اکولوژی، برنامه ریزی و مدیریت کشاورزی و آمایش سرزمین می باشد. با توجه به مشکلات موجود درتهیه نقشه های سنتی خاک (تعمیم مکانی، تعمیمی پارامتری، سرعت پایین، هزینه تولید بالا و ...) افزایش تقاضا و تغییر نیاز کاربران مختلف به اطلاعات کمی خاک، تهیه نقشه هایی با دقت و کیفیت بالاتر و نیز استفاده بهینه از منابع زمینی از اهمیت ویژه ای برخوردار شده است. نمونه برداری شامل نقشه هایی با دقت و کیفیت بالاتر و نیز استفاده بهینه از منابع زمینی از اهمیت ویزه ای برخوردار شده است. نمونه برداری شامل گزیده از از کل جمعیت می باشد که اندازه گیری ها بر روی آن انجام می شود، به طوری که در نهایت نتایج حاصل از اندازه گیری ها، جهت تخمین خصوصیات کل جمعیت استفاده می گردد. نمونه برداری بخش جدانشدنی از کلیه برنامه های تحقیقاتی خاکشناسی می باشد، زیر اندازه گیری و بررسی کل جمعیت در مطالعات غیرممکن است. طراحی نمونه برداری، انتخاب کارآمدترین روش برای انتخاب نمونه ها می باشد که از آنها جهت تخمین خصوصیات کل جمعیت استفاده خواهد شد. روش های طراحی نمونه برداری متعددی وجود دارند که معمولاً روش های آماری خاصی به هر یک اختصاص داده شده است. در این مقاله سعی شده است که با معرفی روش نمونه برداری هدفمند با استفاده از خوشه بندی میانگین سی فازی (FCM) و مزایا و معایب این روش نوین نمونه برداری را در مطالعات نقشه برداری رقومی خاک مورد بحث و بررسی قرار داد.

نقشه های سنتی خاک، نمونه برداری هدفمند، خوشه بندی فازی، نقشه برداری رقومی خاک