نعیمه بیاتیان - دانشجوی کارشناسی ارشد گروه زراعت و اصالح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند
سید وحید اسلامی - دانشیار گروه زراعت و اصالح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند.
زهره علیزاده - استادیار گروه زراعت و اصالح نباتات دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

آبسیزیک اسید (ABA ) از تنظیم کننده مهم رشد گیاهی است که نقش عمدهای در مسیر پیام رسانی در پاسخ به تنش های مختلف غیر زیستی به عهده دارد و فرآیندهای مهم فیزیولوژیکی، نموی و همچنین عکس العمل های سازگاری گیاه به تنش های محیطی را کنترل می نماید. به منظور بررسی تأثیر پیش تیمار سطوح مختلف ABA بر جوانه زنی لوبیا چیتی رقم کوشا در شرایط تنش خشکی، آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کامالً تصادفی با چهار تکرار در آزمایشگاه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی بیرجند در سال 1394 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل چهار غلظت هورمون آبسیزیک اسید (صفر،۱۰۰،۱۰ و ۱۰۰۰ میکرومولار) و چهار سطح تنش خشکی ناشی از پلی اتیلن گالیکول ۸۰۰۰ (صفر،۱-،۰/۵- و ۱/۵- مگاپاسکال) بود. تیمار شاهد شامل بذور خشک و بذور بدون پرایم شده با آب مقطر بود. در نهایت سرعت جوانه زنی ،درصد جوانه زنی و شاخص بنیه بذر محاسبه و مورد ارزیابی گردید. نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده ها نشان داد؛ اثر اصلی آبسیزیک اسید و تنش خشکی (۰/۰۱≥ p) و اثر متقابل بین آبسیزیک اسید و خشکی (۰/۰۱≥ p)، بر درصد، سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه بذر معنی دار بود. با افزایش تنش خشکی کاهش در پارامتر های اندازه گیری مشاهده گردید. همچنین پیش تیمار بذر لوبیا با غلظت یک میکرومولار آبسیزیک اسید سبب بهبود خصوصیات جوانه زنی در شرایط تنش خشکی گردید.

پرایمینگ، پلی اتیلن گالیکول، تنش های غیر زیستی، تنظیم کننده های رشد، مؤلفه های جوانه زنی