زهرا السادات حسینی - دانشجوی کارشناسی ارشد شناسایی و مبارزه با علفهای هرز دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
حمیدرضا محمددوست چمن آباد - دانشیار زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
علی اصغری - دانشیار زراعت و اصلاح نباتات دانشکده علوم کشاورزی دانشگاه محقق اردبیلی
حکمت اسفندیاری - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان اصفهان

به منظور بررسی تأثیر تناوب زراعی و سیستم های خاک ورزی بر تنوع گونه ای علف های هرز در بانک بذر آزمایشی در سال 1393 در دانشگاه محقق اردبیلی اجرا شد. نمونه های خاک ازسه عمق 10-0 ، 20-10، 30-20، از مزرعه ای در اردستان اصفهان که به مدت 3 سا ل تحت سه سیستم خاکورزی: استفاده از گاوآهن برگردان دار با عمق شخم مرسوم( 25 سانتیمتر)، عدم خاکورزی و کولتیوارتور (شخم حداقل) و شش تناوب: جو ذرت گندم، کلزا آفتابگردان گندم، آیش چغندرقند، گندم آیش گندم، کلزا آیش گندم و کلزا ذرت گندم قرار گرفته بود، تهیه و از هر نمونه 200گرم خاک جهت شستشو جدا شد. فاکتورهای - مورد مطالعه تعداد و تنوع گونهای بود. اثر متقابل شخم، عمق نمونه برداری بر تعداد کل گونه در بانک بذر معنیدار بود. در عمق 0-10سانتیمتری، تعداد گونه از 4 گونه در تیمار عدم خاکورزی به 3گونه در تیمار شخم با گاوآهن برگردان کاهش یافت . اثر خاکورزی تأثیر بسیار معنی دار بر تعداد گونه های گراس بانک بذر داشت. در عدم خاکورزی بیشترین تعداد گونه های گراس(2/35) مشاهده شد که تفاوت معنی داری با دو سیستم خاکورزی با کولتیوارتور(1/48) و گاوآهن برگردان(1/26) داشت. تناوب در سطح 5 درصد تاثیر معنی داری بر تعداد گونه های گراس داشت. کمترین تعداد گونه گراس (1/08) در تناوب آیش چغندر گندم و بیشترین تعداد(2/31 ) مربوط به تناوب گندم آیش گندم بود. اثر عمق نمونه برداری بر تعداد گونه ای گراس و پهن برگ معنی دار شد. بیشترین تعداد گونه های گراس و پهن برگ در عمق 10-0 اختلاف معنی داری با کمترین مقدار در عمق 20-30 داشت. اثر متقابل شخم و عمق بر شاخص تنوع شانون وینر معنی دار بود. حداکثر و حداقل تنوع در سیستم خاک ورزی حداقل و به ترتی -در دو عمق 10-0 و 30-20 سانتی متری مشاهده شد . همچنین عمق نمونه برداری اثر معنی داری بر شاخص سیمپسون داشت . به طوریکه کمترین تنوع در عمق 30- 20و خاک ورزی حداقل دیده شد.

بانک بذر، تنوع گون های، تناوب زراعی، خاکورزی