محمد خسروتاش - کارشناس ارشد استخراج معادن دانشگاه امیرکبیر، تهران
مهران خسروتاش - دانشجوی کارشناسی استخراج معدن دانشکده فنی، دانشگاه تهران

در فن آوری جت مایع سیالی مانند آب- در کاربردهای خاص از روغنهای هیدرولیک و یا انواع الکل استفاده می شود- به کمک پمپهای ویژه ای تحت فشار زیاد قرار می گیرد. افزایش فشار مایع در چندین مرحله و به کمک تقویت کننده های فشار صورت می گیرد. پس از آن برای ایجاد یک جریان یکنواخت سیال به سمت نازل هدایت می گردد. فشار بسیار زیاد اعمال شده به مایع باعث می گردد سیال با سرعت بسیار زیاد از روزنه کوچک نازل خارج گردد. برای برش اجسام نازل را در فاصله ای بین چند میلی متر تا چند سانتی متر از قطعه کار قرار می دهند. زمانی که سیالی به جرم m و سرعت خطی v به جسم برخورد می کند، ضربه تولید شده با اندازه حرکت سیال نسبت مستقیم و با زمان اعمال برخورد نسبت عکس دارد. انرژی آزاد شده حاصل از ضربه سیال به جسم، توانایی کندن قطعات کوچک از جسم را دارد. بنابراین با کنترل محل قرارگیری نازل بر روی جسم می توان برش را در محل های مناسب انجام داد. در این مقاله به اختصار کاربردهایی از جت آب در صنعت و معدن ذکر گردیده است. این فن آوری به لحاظ استفاده از دانش بسیار بالا در طراحی و ساخت تقویت کننده فشار و نازل منحصر به چند شرکت می باشد و به همین دلیل در شرایط کنونی در کشورهای در حال توسعه، جایگاه خود را نیافته است. لیکن به دلیل کاربردهای خاص و منحصر به فرد آن و همچنین توسعه روز افزون آن لازم است با توجه بشتری به فن آوری جت آب گردد.