حمید ارواحی - مهندس معدن از بخش مهندسی معدن، دانشگاه شهید باهنر کرمان.
صمد بنیسی - استادیار بخش مهندسی معدن، دانشگاه شهید باهنر کرمان.

خطاهای نمونه برداری و آنالیز نمونه ها در کارخانه های فرآوری و همچنین غیر قابل اندازه گیری بودن بعضی پارامترهای عملیاتی، استفاده از موازنه جرم در صنعت فرآوری را یک ضرورت ساخته است. پارامترهای اصلی برای کنترل آسیاهای اولیه مجتمع مس سرچشمه، نسبت بار در گردش (نسبت مواد ته ریز به سر ریز سیکلون) می باشد که برای محاسبه آن می توان از داده های (عیار، آنالیز سرندی و درصد جامد) مربوط به جریانهای ورودی و خروجی آسیا و هیدروسیلیکون استفاده نمود. لیکن مقادیر محاسبه شده از طریق هر سری از داده ها متفاوت با دیگری است. نرم افزار "بار در گردش"، که با زیان برنامه نویسی توریو پاسکال 7/0 نوشته شده، داده های درصد جامد. عیار عناصر و داده های آنالیز سرندی را بعنوان ورودی گرفته و مقدار بهینه بار در گردش و میزان تعدیل (تصحیح) داده های ورودی را محاسبه می کند. سرعت بالا و دقت زیاد در محاسبات از عمده مزایای این نرم افزار است. کار با این نرم افزار بدلیل دارا بودن سیستم خطایاب قوی و منوگردانی فارسی بسیار راحت می باشد. نرم افزار "بار در گردش" بر روی کامپیوترهای سری 386 به بالا با سیستم عامل DOS قابل نصب است.