سید مرتضی صداقت حسینی - کارشناس ارشد مکانیزاسیون کشاورزی، مربی مکانیزاسیون کشاورزی مرکز آمو
مرتضی الماسی - دکتری مکانیزاسیون کشاورزی، استاد ماشینهای کشاورزی دانشگاه آزاد اسلا
سعید مینایی - دکتری مکانیک ماشینهای کشاورزی، دانشیار مهندسی ماشینهای کشاورزی، قط
علی محمد برقعی - دکتری مکانیک ماشینهای کشاورزی، استاد ماشینهای کشاورزی دانشگاه آزاد ا

یکی از مشکلات عمده در فعالیتهای کشاورزی و دامپروری، ایجاد فضولات گیاهی و جانوری است . سالانه حدود 852814 تن کود تازه، در مرغداری های پرورش دهندة مرغ های گوشتی و مر غ مادر در کشور تولید می شود، که می توانند منشاء آلودگی زیست محیطی، باشند . برای ت صفیه این فضولات، می توان از روش هوازی یا روش بی هوازی، استفاده نمود . تجزیة بی هوازی علاوه براین که، نیاز به هزینة اولیة کمتری دارد، مقداری انرژی نیز به صورت بیوگاز تولید می کند که می توان از آن در بخش های مختلف کشاورزی و دامپروری ها، استفاده نمود . برای این منظور یک واحد صنعتی تولید تخم مرغ، با ظرفیت 60000 قطعه مرغ تخم گذار، در شهرستان قزوین، جهت امکان استفاده و طر احی سیستم بازیافت کود و انرژی، مورد ارزیابی قرار گرفت . ابتدا میزان کود و مشخصات آن براساس کتاب روش های استاندار د آزمایش آب و فاضلاب و دستورالعمل مرکزتحقیقات آب و خاک کشور، اندازه گیری شد . همچنین انرژی مصرفی در بخش های مختلف مرغداری، در دو فصل تابستان و زمست ان، محاسبه گردید . انرژی های روزانه مصرفی الکتریکی، شیمیایی (سوخت) و بیولوژیکی (انسانی) در زمستان، به ترتیب 94/58 ، 38563/88 ، 2395/7 و در تابستان به ترتیب 3359/5 ، 124/66 ، 94/58 مگاژول در روز تعیین گردیدند . دستگاه تجزیة بی هوازی در مقیاس آزمایشگاهی، طراحی و س اخته شد، که با استفادة از آن و نمونه های تهیه شده از مرغداری مزبور، زمان ماندگاری مواد 13 روز و میزان گاز تولیدی روزانه 344/3 مترمکعب تعیین گردید . همچنین با استفاده از دستگاه تجزیة گاز، مقدار متان موجود در گاز تولیدی 57/25 درصد و مقدار دی اکسیدکربن 34/61 درصد، تعیین شد . همچنین میزان کاهش مواد جامد (TS) 59/55 درصد و کاهش مواد آلی (VS) 52/46 درصد تعیین گردید . براساس اطلاعات حاصل از فعالیت های آزمایشگاهی و میدانی، همچنین با استفاده از منحنی تغییرات دمای محیط، سیستم تجزیة بی هوازی طراحی گردیده و میزان انرژی به دست آمدة الکتریکی روزانه، تعیین گردید . میزان انرژی الکتریکی تولیدی روزانه، در زمستان 1042/74 و در تابستان 1554/6 مگاژول برآورد گردید. در صورت استفاده از سیستم طراحی شده می توان در زمستان، 41 درصد و در تابستان 43/5 درصد انرژی الکتریکی مصرفی مرغداری را تأمین نمود.

بیوگاز، بازیافت انرژی، سیستم تجزیه بی هوازی، مرغداری، کودهای مرغی