حیدر محمد قاسم نژاد ملکی - عضو هیات علمی گروه مهندسی ماشینهای کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد
محمد امین آسودار - استادیار گروه مهندسی ماشین های کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشت

به منظور ارزیابی اقتصادی برداشت مکانیکی محصول نیشکر در کشت و صنعت های استان خوزستان ، تعیین استاندارد کیفی قلمه های نی در برداشت مکانیکی الزامی به نظر می رسد و جهت رسیدن به این هدف آزمایشی در مزارع نیشکر کشت و صنعت امیر کبیر انجام گردید . فاکتورهای موثر بر کیفیت قلمه های نی شامل اندازه گیری میانگین طول قلمه ها و تعیین نوع و درجه صدمات مکانیکی قلمه ها است . در این مطالعه جهت طبقه بندی آسیب دیدگی مکانیکی قلمه های نی برداشته شده ، از طرح بلوک های کامل تصادفی با 6 شدت صدمه فیزیکی شامل : زخم سایشی جزیی ، زخم سایشی عمده ، شکاف جزیی ، شکاف متوسط ، شکاف عمیق و لهیده شده و در3 تکرار انجام شد . آزمایش دوم جهت مقایسه افت کیفی بین نی های سالم و نی های آسیب دیده با 5 تیمار شامل نی های سالم در دو مقطع زمانی 3 و 24 ساعت بعد از برداشت و سه درجه آسیب دیدگی جزیی ، متوسط و شدید در 24 ساعت بعد از برداشت در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در 3 تکرار اجرا شد . قلمه های صدمه دیده از نظر درجه و شدت صدمه دیدگی فیزیکی دسته بندی شد . صفات مورد مطالعه شامل درجه خلوص شربت و درصد قند قابل استحصال می باشد. نتایج نشان می دهد بین شدت صدمات مختلف از لحاظ صفات مورد مطالعه در 24 ساعت بعد از برداشت ، اختلاف معنی دار وجود دارد . مقایسه میانگین تیمارها نشان داد که 6 نوع شدت صدمه فیزیکی قلمه های نی به سه درجه آسیب دیدگی جزیی ، متوسط و شدید طبقه بندی می شود . نتایج آزمایش مرحله دوم نشان داد که روند تغییرات کیفی نی در خلال 24 ساعت اول در نی های سالم و آسیب دیده جزیی کاهش کم داشته و در مقایسه با هم معنی دار نشده است ولی این روند در قلمه های آسیب دیده متوسط و شدید داشته و در مقایسه با میانگین بقیه تیمارها در سطح 5 درصد معنی دار شده اند .

برداشت مکانیکی ، صدمات مکانیکی ، ضایعات قندی ، استاندارد ، کیفیت نی