جواد دیواندری - استادیار، دانشکدهی معماری و هنر دانشگاه کاشان،
سیده آیدا برکاتی - پژوهشگر، کارشناسی ارشد مهندسی معماری دانشگاه کاشان،
حسین علیپور - پژوهشگر کارشناسی ارشد شهرسازی
اسماء میرخطیب - پژوهشگر کارشناسی ارشد مهندسی معماری،

معابد و نیایشگاهها از مهم ترین مظاهر مفاهیم مقدس در ادیان هستند، مفاهیم مقدس در هر دین به صورت نمادهایی مقدس متظاهر میشود، که با بررسی هر یک تشابه و تفاوت میان آنها آشکارشده و با واکاوی تفاوت هر یک از نیایشگاهها میتوان به مفاهیم قدسی پشتوانهی آنها دست یافت.چنین تمایزاتی نشانهی تفاوتهایی است که در معانی آنها وجود دارد. این پژوهش سعی دارد تا با بهرهگیری از مطالعات کتابخانهای و مشاهداتمیدانی به بازشناسی و تبیین اصول مفهومی قدسی در هر یک از نیایشگاههای )کنیسه، کلیسا و مسجد( ادیان ابراهیمی )توحیدی( بپردازد و از طریق مطالعات تطبیقی، مفاهیم هر یک را بازخوانی کند. برای نیل به هدف مذکور سه نمونهی نزدیک به هم از این نیایشگاهها در خیابان سیتیر تهران واقع در منطقهی 91 شهرداری انتخاب شد و مورد بررسی قرار گرفت. برای هر مفهوم هفت شاخصه )محوربندی، مرکزگرایی، سلسله مراتب،حرکت درون فضا، درونگرایی و برونگرایی، استقلال فضا در عین وحدت و در نهایت هندسه( تنظیم و به شکل تطبیقی امتیازدهی شد. بررسیهاحاکی از آن است که کلیسا و مسجد سطح زیبا سازی بیشتری نسبت به کنیسه دارند و بدین ترتیب این دو نیایشگاه به میزان بیشتری بستر انس و نزدیکی انسانها را با معبود را فراهم میآورند

امر قدسی، مکان قدسی، نیایشگاه، مسجد، کلیسا، کنیسه