محمدرضا اخوت - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی فناوری اطلاعات و ارتباطات دانشگاه علم و صنعت ایران
علی اکبر جلالی - دانشیار دانشکده مهندسی برق، دانشگاه علم و صنعت ایران

توسعه روستایی در خود مفاهیمی همچون رشد، توسعه پایدار، عمران و توسعه انسانی را در بر دارد. توسعه روستایی فاصله میان شهر و روستا را کاهش داده و سطح زندگی را در روستاها همانند شهرها ارتقاء می بخشد. یک یاز عواملی که باعث شده است سطح زندگی در روستاها نسبت به شهرها به مراتب پایین‌تر باشد، عدم دسترسی روستاییان به خدمات عمومی جامعه است. بنابراین یکی از محورهای اصلی توسعه در روستاها باید حول محرو توسعه دسترسی روستاییان به خدمات عمومی شکل گیرد. در صورتی که دسترسی گسترده روستاییان به خدمات عمومی از جمله خدمات بهداشتی، آموزشی، فرهنگی، اقتصادی و غیره فراهم شود، انگیزه مهاجرت به شهرها تا حد بسیار زیادی کاهش می یابد. فناوری اطلاعات و ارتباطات ابزاری است که می تواند برای توسعه دسترسی روستاییان به خدمات عمومی مورد استفاده قرار گیرد. تجارب جهانی در کشورهای در حال توسعه مؤید این قضیه است. در کشور ما نیز طرح تجهیز ده هزار روستای کشو ربه دفاتر ارتبااطت و فناوری اطلاعات روستای با هدف توسعه دسترسی روستاییان به خدمات ارتباطی، پست، پست بانک و خدمات فناوری اطلاعات آغاز شده و تا کنون چندین هزار از روستاهای کشور به این دفاتر تجهیز شده‌اند. یکی از اهداف راه‌اندازی این دفاتر ایجاد نقطه‌ای برای دسترسی روستاییان به خدمات دولتی و عمومی در قالب پیشخوان دولت بوده است. تا کنون خدمات محدودی در قالب الکترونیکی برای دسترسی روستاییان ارائه شده‌اند و اقدامات گسترده ای نیز برای ارائه خدمات الکترونیکی از طریق دفاتر ارتباطات و فناوری اطلاعات روستایی انجام نشده است. از این رو برنامه ریزی و اقدام برای بهره‌گیری از این دفاتر به منظور ارائه خدمات مورد نیاز روستاییان ضروری است. این مقاله به نحوه شناسایی و دسته بندی خدمات بخش دولتی و خصوصی به روستاییان استان می پردازد. با شنایایی این خدمات و تهیه برنامه عملیاتی ارائه آنها،‌دفاتر ارتباطات و فناوری اطلاعات روستایی استان می توانند به نقطه واحد ارائه خدمات الکترونیکی دولتی و خصوصی تبدیل شوند.