محمد رضا بشیری - دانشجوی کارشناسی ارشد سازه های هیدرولیکی، دانشگاه شهید چمران اهواز دانشکده مهندسی
حمیدرضا غفوری - استاد گروه مهندسی عمران، دانشگاه شهید چمران اهواز دانشکده مهندسی

امروزه ردخانه ها به منزله شاهرگ جوامع قلمداد می شود. مشکل رسوبات ضمن اینکه تداوم بهره برداری از رودخانه ها را با خطر مواجه می سازد، تبعات زیست محیطی و اکولوژیکی بسیار دیگری نیز در پی دارد. بر این اساس، امروزه به کارگیری تکنیک ها و روش های کنترل و مدیریت رسوبات، و ساماندهی رودخانه ها، با تأکید بر جنبه های زیست محیطی روش ها، یکی از ضروری ترین اقدامات جهت استفاده مستمر از رودخانه ها می باشد. یکی از این روش ها استفاده از صفحات مستغرق در طول کانال می باشد. صفحات مستغرق سازه های کوچک اصلاح الگوی جریان هستند که به صورت قائم و با زاویه کم ( در حدود 15 تا 25 درجه ) نسبتبه جریان نزدیک شونده، در بستر آبراهه نصب می شوند. با استقرار یک صفحه ی مستغرق، جریان های ثانوی در دو طرف صفحه تولید می شوند که با امتداد یافتن در جهت پایین دست، جریان چرخشی بزرگتری را ایجاد می نمایند. در مطالعه حاضر، در زمینه کاربرد صفحات مستغرق در کانال با قوس 90 درجه همگرا به منظور کنترل فرسایش در دیواره خارجی قوس با استفاده از مدل عددی سه بعدی SSIIM انجام گرفته است. در طی این تحقیق ابتدا بین مدل آزمایشگاهی و نتایج عددی حاصله مقایسه صورت گرفت که مطابقت خوبی بین مدل آزمایشگاهی و عددی مشاهده می شود. در ادامه 3 صفحه به طول 12 سانتیمتر و ارتفاع 6 سانتیمتر با زایه قرار گیری 15 درجه نسبت به جریان در قوس نصب گردید و تاثیر آنها بر میزان کاهش آبشستگی دیواره خارجی بررسی گردید. ملاحظه می گردد با نصب صفحات حجم بستر شسته شده نزدیک به دیواره خارجی 28 درصد کاهش می یابد.

آبشستگی، SSIIM ، صفحات مستغرق قوس، 90 درجه