نگار افتخار - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
محسن وطنخواهی - عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اهواز
علیرضا قلی نژاد پیربازاری - عضو هیئت علمی پژوهشگاه میرات فرهنگی و گردشگری

میل به زیبایی و خودآرایی از دیرباز در تمامی جوامع بشری به اشکال گوناگون وجود داشته است. مرکز هنرهای تزئینی (جواهرات و زیورآلات) به معنای فضایی معماری است که متناسب با ویژگی های عمومی، فیزیکی، ذهنی و فکری هنرمند طراحی و ساخته می شود. متاسفانه تاکنون فضای معماری متناسب با این هنر و صنعت تعریف و تدوین نشده است، و از گذشته تا به امروز فضاهای اختصاص داده شده به آن در غالب فضای خنثی تعریف شده است و به ندرت صحبت از رنگف فرم، نقوش و سازه های مطلوب آنان شده است. امروزه ورود اتوماسیون به صنعت طراحی طلا و جواهر در دنیا، انقلابی در این حرفه ایجاد کرده است. حجم و تعدد دستگاه ها و سرعتی که در تولید جواهرات ایجاد شده است به فضای کارگاهی و کارخانه های مجهز و بزرگی نیاز دارد، و روند تولید یک محصول با سامان دهی صحیح شروع و به پایان می رسد. این مقاله با هدف تعریف فضاهای مورد نیاز مرکز هنرهای تزئینی (نمونه موردی: زیورآلات و جواهرات) برای پاسخگویی به فضاهایی هنری همراه با علم، فرهنگ و تکنولوژی است. پژوهش حاضر به شیوه مطالعات موردی، میدانی و کتابخانه ای انجام شده است. نتیجه این که با بررسی روند آموزش و طراحی، دستگاه ها و نوع عملکردشان، و همچنین خطوط تولید انواع جواهرات و زیورالات، فضاهای مورد نیاز بر اساس تغییر و پیشرفت تکنولوژی و تنوع و عملکرد دستگاه ها تعریف و مشخص شد.

فضاهای معماری، مرکز هنرهای تزئینی، زیورآلات و جواهرات، تغییر و پیشرفت تکنولوژی