قادر احمدی - دکتری شهرسازی و مهندس معمار
آیدا علیپور حیدرلو - کارشناس ارشد معماری

معلولیت با آغاز زندگی انسان همزمان است و با رشد صنعت و ماشینی شدن امور روزمره و وقوع جنگ، تعدادمعلولان در جوامع بشری در حال افرایش است. بر اساس آمارهای جهانی تقریباً 11 درصد جمعیت هر کشور را معلولان تشکیل می دهند. در طی این مقاله به شناخت ماهیت معلولیت و نیازهای خاص فردی و اجتماعی این قشر از افراد پرداخته شده است. با استفاده از دستاوردها، نتایج به دست آمده را وارد فرایند طراحی کرده و با مناسب سازی محیط،سعی در بهبود روند زندگی معلولین گردیده است. مطالعات موجود در این تحقیق در سه قالب تدوین گشته که شامل بحث ها و متون نظری بوده و سپس به تحلیل تجربیات مشابه و نمونه های موفق جهت ارتقاء شاخص های بهره وری پرداخته شده و در انتها ضمن ارائه چهارچوب کلی نظری، ضوابط و دستورالعمل های طراحی ویژه مراکز مختص معلولین نیز ارائه گردیده است. روش تحقیق ابتدا به صورت کتابخانه ای و سپس از طریق مطالعات میدانی نظیر بازدید، برداشتهای تصویری و مصاحبه صورت گرفته است. نتایج به دست آمده نشانگر رابطه خاصی مابین معلولیت و محیط زندگی و حرفه ایی آنها به ویژه در رابطه با مسائل روانشناسی محیط نظیر رنگ، نور، امنیت، مصالح و ... به چشم میخورد. با مناسب سازی محیط برای معلولین میتوان استعدادهای بالقوه آنها را کشف و با پرورش صحیح آنها، این قشر را به عنوان عضوی از اجتماع در بستر جامعه قرار داده و بدین ترتیب این روند تأثیر چشمگیری در ارتقاء سطح کیفی زندگی آنها خواهد گذاشت.

معلول، آموزش پذیر، تحلیل، معیارهای طراحی، مرکز حرفه آموزی