مهدی ولی تبار - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه زنجان
عبدالحسین پری زنگنه - عضو هیئت علمی دانشکده علوم دانشگاه زنجان، دانشکده علوم محیط زیست
محمد حسین خسروی - دانشجوی کارشناسی ارشد معماری دانشگاه زنجان

افزایش جمعیت جهان، بحران های زیست محیطی، کاهش منابع سوخت های فسیلی و گرمایش زمین در دوران معاصر موجب شده تا انسان دررابطه خود با طبیعت تجدید نظر کند. پایداری یک نگاه جامع در توسعه جوامع انسانی است، که جنبه های مختلفی از زندگی انسان را دربر می گیرد. توسعه پایدار دارای سه رکن اصلی طبیعت، مردم و اقتصاد است. پایداری انرژی به دنبال پایداری زیست محیطی، امنیت انرژی و تساوی در بهره مندی از منابع انرژی است. بهترین راه حل برای عبور از بحران انرژی که امروز بشر با آن دست به گریبان است و رسیدن به پایداری انرژی، کاهش و بهینه سازی مصرف انرژی است.در این مقاله قصد داریم نقش سازه های باز و بسته شونده را به عنوان یکی از آخرین دستاوردهای تکنولوژی پیشرفته امروز بشر در پایداری انرژی بررسی کنیم. تکنولوژی نقش بسیار مهمی در پایداری ایفا می کند، از استخراج تا تغییر شکل و به کارگیری مواد در ساخت محصولات وتغییر در محیط طبیعی تا انسان بتواند مسکن مورد نیاز خود را بسازد. در صنعت ساختمان انرژی در دو مرحله مورد مصرف قرار می گیرد، درمرحله تولید مصالح ساختمانی و دیگری در مرحله ساخت و بهره برداری است. انسان در دوران بهره برداری از ساختمان برای تامین شرایط آسایش نیاز به انرژی دارد. حدود 40 % انرژی مصرفی در کشورهای پیشرفته جهان مربوط به بخش صنعت مسکن است. کاهش مصرف انرژی درساختمان ها با توجه به سهم قابل توجه آنها در مصرف انرژی و تولید آلاینده های زیست محیطی امری ضروری است.با توجه به متغییر بودن عوامل جوی، یک ساختمان برای رسیدن به پایداری باید توان ایجاد تغییر در خود را داشته باشد. سازه های باز و بسته شونده به ساختمان این امکان را می دهند که در واکنش به تغییرات جوی رفتار بهینه داشته باشد. سقف و جداره یک ساختمان می تواند درهنگام نیاز به نور و گرمای خورشید و ایجاد کوران هوا در فضای داخلی باز شود. در هنگام بارندگی و عدم نیاز به گرمای خورشید سقف و جدارهها مجدد بسته می شوند. با استفاده از سازه های باز و بسته شونده می توان ساختمانی طراحی نمود که با توجه به نیاز خود نسبت به عوامل جوی واکنش نشان داده و تغییر فرم دهد.

سازه های باز و بسته شونده- انطباق پذیری- پایداری انرژی- تکنولوژی پایدار