عباسعلی احمدی - استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه شهرکرد
علیرضا خسروزاده - استادیار گروه باستان شناسی دانشگاه شهرکرد
جمشید صمدی بگهجان - دانشجوی دوره کارشناسی ارشد باستان شناسی دانشگاه شهرکرد

در این پژوهش که بر مبنای طرح بازنگری 1 محوطههای دوران تاریخی دشتهای دهگلان و قروه (استان کردستان) انجام گردیده، کوشش شده است، تا با تحلیل الگوی پراکندگی محوطه ها دوره ساسانی در دشت های مذکور، به یک سری نقشه های استقراری از دوران ساسانیان در این منطقه دست یافت، که در آن نقش عوامل محیطی در شکل گیری استقرارها که سوال اصلی این پژوهش است، در نظر گرفته شده باشد؛ در این راستا اطلاعات رقومی شده ی عوارض محیطی این ناحیه، با استفاده از سیستم اطلاعات جغرافیایی (GIS) ، با داده های حاصل از بررسی تلفیق می گردد وبعد از آن برای نمایش روابط بین عوامل طبیعی مذکور و زیستگاه های دوره ساسانی، به تهیه نقشه های تلفیقی و تفسیر این نقشه ها خواهیم پرداخت؛ بر این اساس در مقاله حاضر تعدادی از مهمترین عوامل موثر در شکل گیری استقرارهای دوره ساسانی دشت های دهگلان و قروه از جمله ارتفاع، میزان شیب، جهت شیب، فاصله از منابع آبی و فاصله از راه ها مورد بررسی قرار خواهد گرفت. از اهداف این پژوهش می توان به ترسیم یک نقشه استقراری برای دوره ساسانی دشت های دهگلان و قروه و مطالعه تأثیر عوامل محیطی در نحوی پراکندگی این محوطه ها اشاره کرد. بر اساس طرح مذکور حدود 49 محوطه دوران تاریخی منطقه مورد بررسی قرار گرفت که از این تعداد حدود 31 محوطه دارای آثار مربوط به دوره ساسانیان بوده است، که نقشه های GIS نشان دهنده تأثیر پذیری فراوان شکل گیری این استقرارها از محیط طبیعی به خصوص منابع آبی می باشد.

ساسانی، الگوی استقراری، دهگلان، قروه، GIS