ریحانه رمضانی - گروه نانوبیوتکنولوژى دانشکده علوم زیستى دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران
مجید صادقی زاده - گروه نانوبیوتکنولوژى دانشکده علوم زیستى دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران
مهرداد بهمنش - گروه نانوبیوتکنولوژى دانشکده علوم زیستى دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران
سامان حسینخانی - گروه نانوبیوتکنولوژى دانشکده علوم زیستى دانشگاه تربیت مدرس تهران، ایران

مقدمه: این مطالعه با طراحى یک سامانه انتقالى بر مبناى فسفاتیدیل کولین غشایى، یک مدل شبه ویروسى کاملاً ایمن و کارآمد براى انتقال ژن و تولید واکسنهاىDNA معرفی می کند که قابل استفاده در بسیاری از حیطه های علوم پزشکی خواهد بود. مواد و روشها: به منظور ایجاد یک سامانه شبه سلولى در برگیرنده DNA طى دو مرحله آبگیرى و آب دهى پى درپ ى از لیپیدهاى DMPC و کلسترول، DNA پلاسمیدی در یک ساختار بسته به خواهد افتاد. خصوصیات ساختار حاصل با بکارگیرى الکتروفورز، اسپکتروسکوپى و پراکندگى دینامیک نور مورد بررسى قرارگرفت و پس از بهینه سازى خصوصیات ساختارى سامانه، جهت انتقال ژن نشانگر GFP به دودمان سلولی CHO مورد استفاده عملی قرار گرفت و خواص سمى آن بررسى گردید. میزان انتقال ژن توسط میکروسکوپ فلورسانس مورد مطالعه قرار گرفت. یافته ها: سیستم لیپیدى طراحى شده با وجود خنثى بودن از نظر بار الکتریکى سطحى، قادر بود DNAرا با درصد بسیار بالا ( 98 %) در ساختار خود به دام بیندازد. این وزیکولهاى لیپیدى شبه ویروسى علاوه برتوانایی انتقال ژن GFP به سلول های CHO، از پایداری بالایی برخوردار بوده و توانست مولکول DNA را برای مدتی بیشتر از 6 ماه همچنان در ساختار خود حفظ کند. نتیجه گیری: اگرچه امروزه ساختارهاى کاتیونى در کانون توجه تولید واکسنهاى DNA هستند، خواص سمى انکارناپذیر این ترکیبات، استفاده از آنها را با چالش روبرو مى سازد. لذا نتایج امیدوارکننده انتقال ژن توسط سامانه هاى خنثى، روزنه امیدى براى ادامه تحقیقات در این حوزه خواهد بود. از آنجا که ساخت چنینسامانه اى هزینه چندانى ندارد، اهمیت به کارگیرى چنین سامانه ای در همه گیری هاى رایج در مناطق محروم می تواند بسیار مثمر ثمر باشد.

وزیکوله اى دولایه فسفولیپیدى، لیپوزوم خنثى، ویروس مصنوعى، واکسن DNA