عبدالله همتی گلیان - استادیار دانشگاه فردوسی مشهد

تمدن اسلامی در دوره شکوفایی و پویایی خویش موسسات اجتماعی و اقتصادی متنوعی داشته که یک مورد برجسته آن صنعت نساجی بوده است. فعالیت در بخش قابل توجهی از این صنعت تحت نام طراز و تشکیلات مرتبط با آن انجام می گرفته که تقریبا اغلب جنبه های زندگی مسلمانان تاثیر داشته است . از آن جمله تولیدات طراز علاوه بر این که تاثیر های اقتصادی عمده بر جامعه اسلامی می نهاده به لحاظ اجتماعی و سیاسی نیز جایگاه ممتازی داشته تا جایی که هدایا و خلعت هایی که از سوی حکمرانان و بزرگان به دیگران اعطاء می شده عمدتا رداها و پارچه های طراز بوده است. همچنین در این پارچه ها نوشته هایی به صورت زیبا و هنرمندانه نقش می شده که کارکرد رسانه ای -تبلیغی داشته است. در بحث طراز موضوعات دیگری از قبیل جنبه زیبایی شناختی آن نیز مطرح است. مقاله حاضر پس از بیان مفهوم ومنشا طراز فقط به جایگاه اجتماعی، سیاسی،اقتصادی، و رسانه ای تبلیغی آن درجامعه اسلامی می پردازد.

طراز، دارالطراز، مسلمانان،لباس