سعید شهبازی - دانشجوی کارشناسی ارشد یادگیری و کنترل حرکتی دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
فرزانه حاتمی - استادیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
غلامرضا لطفی - استادیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی
فرشید طهماسبی - استادیار دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی

مقدمه: بینایی یکی از حواس انسان است که بخش مهمی از اطلاعات محیطی را به فرد منتقل می کند، به طوری که 90 تا 95 درصد ادراک افراد از بینایی حاصل می شود. یکی از تکنیکهای پرکاربرد جهت حل مسائل و مشکلات افراد نابینا، تصویر سازی ذهنی می باشد.هدف از این پژوهش، مقایسه تصویر سازی دیداری درونی و بیرونی دانش آموزان نابینای مطلق مادرزاد و غیر مادرزاد با دانش آموزان بینا است. روش شناسی: در پژوهش حاضر 60 نفر از دانش آموزان پسر 12 تا 18 ساله شاغل به تحصیل در سال تحصیلی 94-1393تهران در سه گروه 20 نفری نابینای مطلق مادرزاد، و نابینای مطلق غیر مادرزاد و بینا انتخاب و مورد بررسی قرار گرفتند. پرسش نامه وضوح تصویر سازی حرکت 2) 2-VIMQ (جهت ارزیابی توانایی تصویر سازی دیداری درونی و بیرونی استفاده شد. جهت تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس یک راهه با آزمون تعقیبی بونفرونی بهره گرفته شد. نتایج: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که میان تصویر سازی دیداری درونی سه گروه تفاوت معناداری وجود دارد و گروه نابینای مطلق مادرزاد بهترین میانگین عملکرد در تصویر سازی دیداری درونی داشت. بین شرکت کنندگان در تصویر سازی دیداری بیرونی اختلاف معناداری مشاهده نشد. نتیجه گیری: اگرچه تصویر سازی عموما0 با ادراک بصری در ارتباط است ولی افراد نابینای مطلق مادرزاد هم این توانایی را با به کارگیری حواس مختلف نسبت به افراد بینا انجام می دهند و هر چقدر تصویر سازی به دنیای واقعی نزدیک باشد افراد نابینا عملکرد بهتری نشان می دهند.

تصویر سازی دیداری درونی، تصویرسازی دیداری بیرونی، دانش آموزان، نابینای مطلق مادرزاد، بینا