احمد تجری - دانشجو کارشناسی ارشد برنامه ریزی شهری، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان ایران
نوید سعیدی رضوانی - استادیار گروه شهرسازی، دانشکده شهرسازی و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
کیانوش ذاکرحقیقی - استادیار گروه شهرسازی، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه آزاد اسلامی، همدان، ایران

به دنبال رشد و توسعه شهرها، زمین شهری و برنامه ریزی کاربری اراضی شهری از اهمیت ویژه ای برخوردار شد. زمین عنصر اساسی در شکل گیری توسعه و گسترش شهرهاست؛ به عبارت دیگر، زمین بستر توسعه شهر محسوب می شود. بنابراین کمیت و کیفیت عرضه زمین برای توسعه و گسترش شهر نقش بسزایی در توسعه هنجارها یا ناهنجاری های شهری دارد. تا کنون به رغم در دسترس بودن زمین شهری بنا به علل مختلف نظیر مشکلات حقوقی و اداری، آماده نبودن زمین، سیاست های مقطعی و بعضاً ناپخته دولت، بورس بازی زمین، احتکار و سایر مسائل مشابه امکان عرضه و واگذاری زمین شهری متناسب با تقاضا وجود نداشته است. در نتیجه تقاضا هر روز متراکم تر شده است و گرانی و کمیابی زمین قابل عرضه را باعث گشته است. این مشکلات در رشد و توسعه شهر تأثیر گذاشته و جهت یابی خاصی از توسعه شهر، چه به لحاظ فیزیکی و مکانی- فضایی به وجود آورده است. مشکلات ذکر شده باعث شده است که محققان و برنامه ریزان شهری و همچنین مسئولین دولت در عرضه- توسعه و نظارت- کنترل و دخالت مستقیم در بازار زمین شهری تاکید ورزند. در همین راستا پژوهش پیشرو در پی بررسی بازار زمین شهری در رشد و توسعه فضایی-مکانی در منطقه 1 شهر گرگان شکل گرفت. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است که داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS19 و به روش رگرسیون مورد تحلیل قرار گرفته اند. نتایج ناشی از تحلیل یافته ها، حاکی از این حقیقت است که متغیرهای پایگاه اقتصادی ساکنین، پایگاه اجتماعی ساکنین و وسعت قطعات زمین از مهمترین عوامل تأثیرگذار بر تغییر قیمت زمین شهری در منطقه یک شهر گرگان شناخته شدند.

بازار زمین شهری، توسعه شهری، شهر گرکان، پایگاه اقتصادی