مهسا قنواتی زاده - کارشناس ارشد رشته برنامه ریزی شهری
حسین کلانتری خلیل آباد - دانشیار جهاد دانشگاهی، مدیر گروه برنامه ریزی شهری پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات اجتماعی
حسن حکمت نیا. - عضو هیئت علمی دانشگاه پیام نور

اکوتوریسم یک مسافرت مسؤلانه به مناطق طبیعی است، که محیط زیست را حفظ و زندگی راحت مردم محلی را تثبیت می نماید. برنامه ریزی برای توسعه اکوتوریسم نیاز به شناخت توانهای محیطی در هر منظقه دارد و شناخت به برنامه ریز این فرصت را می دهد تا براساس وضع موجود و توانهای منظقه، توسعه و جهت آن را شناسایی کند. شهر سامان در جنوب غربی سلسله جبال زاگرس در یک محیط نسبتاً آرام واقع شده و با توجه به ویژگیهای بی نظیر طبیعی مانند: رودخانه زاینده رود و شرایط آب و هوایی سالم و دلپذیر و همچنین دارا بودن چندین اثر تاریخی که شامل: عناصر تاریخی، مذهبی و فرهنگی می شود، می تواند با مدیریت و برنامه ریزی صحیح و علمی به قطب توریستی مهمی در سطح منطقه تبدیل شود و یکی از محورهای مهم گردشگری کشور باشد. برای این امر و در راستای هدف پژوهش که ارائه الگوی مدیریت توسعه اکوتوریسم شهری می باشد در تحقیقات انجام شده پیشین وضع موجود شهر سامان با استفاده از روش SWOT مورد تحلیل قرار گرفت. پس از آن طبق نظرسنجی اقدام به وزندهی ساختارهای مذکور گردید، سپس با مشخص شدن موقعیت استراتژیکی هر ساختار راهبردهایی ارائه شد و راهبردها را با استفاده از ماتریس QSPM و طبق نظر کارشناسان، متخصصان و مدیران نهادهای مختلف ذیربط اولویت بندی شد، که مهمترین راهبرد بالا بردن اختیارات نظارت و اجرا یکی از ارگان هاو یا تأسیس سازمان جدید جهت مدیریت یکپارچه گردشگری می باشد. در نهایت در پژوهش حاضر با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) گزینه هایی برای بهبود وضع مدیریت اکوتوریسم شهر سامان ارائه شد. پس از آن با نظرسنجی اقدام به مقایسه زوجی گزینه ها نسبت به یکدیگر، نسبت به معیارها و زیرمعیارها و هدف گردید و در نهایت گزینه افزایش اختیارات سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به عنوان بهترین گزینه انتخاب شد.

اکوتوریسم، توسعه، برنامه ریزی، گردشگری، شهر سامان