قدرت اله فتحی - دانشیار گروه زراعت، دانشگاه علوم و فنون کشاورزی خوزستان
گر

تراکم گیاهی از طریق تغییر در رشد رویشی وبهره وری از عوامل محیطی بر عملکرد دانه ماش تاثیر میگذارد. این تغییرات در بهار سال زراعی1383 در مزرعه پژوهشی دانشگاه علوم وفنون کشاورزی خوزستان واقع درملاثانی، شمال شرقی اهواز با طرح بلوکهای کامل تصادفی وبه صورت فاکتوریل با چهار تکرار بررسی گردید. فاکتور اول شامل چهار فاصله کاشت (10،15،20 و 25 سانتیمتر) وفاکتور دوم شامل سه رقم ماش (گوهر، ِِVC1973A وNM92) بود. نتایج نشان میدهد که بیشترین عملکرد دانه با تراکم 13/3بوته در متر مربع و با فاصله بوته 15 سانتیمتر (3010/1 کیلوگرم در هکتار) و با رقم VC1973A 2976/4 کیلوگرم در هکتار) و کمترین عملکرد دانه با تراکم 20 بوته در متر مربع به فاصله 10 سانتیمتر (2645/2کیلوگرم در هکتار) و با رقم گوهر (2257/1کیلوگرم در هکتار) حاصل شد. از بین اجزای عملکرد دانه، تعداد غلاف در متر مربع بیشتر از سایر اجزاء، افزایش عملکرد دانه را توجیه میکند. افزایش یا کاهش تراکم هردو عامل محدود کننده ی عملکرد دانه ی ماش محسوب میشوند .افزایش تراکم باعث زیاد شدن رقابت بین گونه ای وکاهش تراکم سبب عدم دستیابی به پتانسیل گیاهی میشود. لذا انتخاب تراکم مناسب گیاهی ( 13/3 بوته در متر مربع) با توجه به ارقام ماش (VC1973A یاNM92)در شرایط مشابه با آزمایش حاضر میتواند مناسب باشد.