آزیتا بلالی اسکویی - استادیار دانشکده ی معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
ائلناز نظرزاده - کارشناس مهندسی معماری دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز
فرناز نظرزاده - کارشناس مهندسی معماری دانشکده مهندسی معماری و شهرسازی دانشگاه هنر اسلامی تبریز،

از دیدگاه اسلام،توجه به چگونگی جهان پسین در دامنه ی وسیعی از منابع مورد توجه قرار گرفته و قرآن کریم والاترین متن دینی، مجموعه ای از آیات الهی است که در ورای واژگان به صورت نشانه ای، تصویری از دنیا و جهان آخرت را ترسیم می کند. با هم نشینی این نشانه ها،تصاویری عینی درذهن انسان نقش میبندد که با این تصاویر وتوصیفات فضایی،درک انسان از بهشت، نیز فراتر می رود.آیات قرآن به همان میزان که تصوراتی از بهشت در ذهن تداعی میکند؛ باغ ایرانی این ذهنیت را به همان میزان عینیت میبخشد.در این مقاله،سوره آل عمران به علت توضیحات بدیع از باب معاد و باغ های ابدی بهشتی و نهرهای جاری درآن مورد توجه نگارندگان قرار گرفته است که به بررسی توصیفات فضایی از بهشت در قرآن و تحلیل سوره ی آل عمران می پردازد.روش این تحقیق تفسیری،با تحلیل محتوای آیات قرآن است.در این مقاله سعی شده است،ابتدا با بررسی منظر باغ و بهشت درمتن قرآن به ویژه سوره ی آل عمران و تفاسیر مربوط به آن(تفسیر المیزان،تفسیر نمونه و... ) به بازخوانی ویژگی های باغ بهشت بپردازیم سپس با بررسی عنصر آب در این سوره به ارزش و اهمیت این عنصر در باغسازی و شکل گیری باغ بپردازیم که می توان تاثیر آیات و احادیث را در شکل گیری باغ ایرانی با استفاده از عنصر آب مشاهده نمودو از آنجایی که آب در سرزمین ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار بود ،به همین دلیل ازآب نیز درکنار طبیعت استفاده فراوانی می کردند.آب در ایجاد باغ و باغسازی ایرانی نیز نقش بسیار مهمی داشت به گونه ای که هندسه و شالوده باغ ایرانی تابع آب در باغ است ودر صورتی که آب در دسترس نباشد باغی شکل نمی گیرد و در واقع باغ بستری برای نمایش عنصر آب است.

باغ ایرانی،باغ بهشتی،مفاهیم قرآنی، سوره آل عمران، بهشت،آب