مریم پوربیگ محمد ورجوی - حوزه مجری طرح گندم، معاونت زراعت،وزارت جهاد کشاورزی
احمد اصغرزاده - بخش بیولوژی موسسه خاک و آب
غلام خداکرمیان - مجتمع آموزش عالی ابوریحان، دانشگاه تهران

در این تحقیق به منظور بررسی اثر آنتاگونیستی استرینهای Mesorhizobium علیه قارچ Fusarium oxysporum fsp.ciceri که از گیاهان آلوده نخود جداسازی شده بود، تعداد 8 استرین که شامل RK80, RL26, RL44, RK100, RL49, RL36, RL39, RK74 بودند، بکار رفت. آزمایشات شامل بررسی تولید مواد فرار ضد قارچی به روش فیدامن و روزال و تولید ترکیبات بازدارنده به روش کراس و لوپر و کشت متقابل چهار نقطه ای در قالب طرح کاملا تصادفی با 8 تیمار در سه تکرار بود. نتایج حاصل نشان داد که در شرایط آزمایشگاهی اکثر استرین ها قادر به تولید مواد فرار هستند و استرین RL26 بیشترین تاثیر در بازدارندگی از رشد میسیلیوم قارچ را داشت. این اولین گزارش از تولید مواد فرار توسط استرین های گره زای ریشه نخود در دنیا می باشد. از نظر تولید ترکیبات بازدارنده نیز اکثر استرین ها اثر بازدارندگی داشتند و استرین RK80 باعث 100 درصد کاهش در رشد میسیلیوم قارچ F. oxysporum fsp.ciceri گردید. در روش کشت متقابل چهار نقطه ای، هیچ یک از استرین ها قادر به ایجاد هاله بازدارندگی نبودند.

نخود، Mesorhizobium، Fusarium oxysporum fsp ciceri، بیوکنترل