علی افتاده فدافن - دانشجو کارشناسی ارشد فیزیولوژی گیاهان دارویی، گروه باغبانی دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، ایران
محمد حسین امینی فرد - استادیار گروه باغبانی دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، ایران
فرید مرادی نژاد - استادیار گروه باغبانی دانشکده کشاورزی، دانشگاه بیرجند، ایران
محمد علی بهدانی - دانشیار گروه پژوهشی زعفران، دانشگاه بیرجند، ایران

به منظور بررسی خصوصیات کیفی کلاله گیاه دارویی زعفران تحت تأثیر کاربرد غلظتهای مختلف کود بیولوژیک نیتروکسین آزمایشی در قالب طرح پایه بلوکهای کامل تصادفی انجام شد. تیمار ها شامل غوطهوری کورمها قبل از کاشت و در سه سطح (10/5/0 لیتر در هکتار)بود. نتایج حاصل اختلاف معنیداری را در صفات اندازه گیری شده در گیاهان تیمار شده، نسبت به شاهد نشان داد. براساس این نتایج، تیمارهای کودی بر میزان متابوایتهای ثانویه سافرانال ( عامل عطر)و کروسین(عامل رنگ)کلاله زعفران تأثیر معنیداری در سطح 1 درصد داشته است. همچنین نیتروکسین توانست باعث افزایش پیکروکروسین (عامل طعم) کلاله در سطح احتمال 5 درصد شود. بیشترین میزان کروسین و سافرانال به ترتیب به میزان 46/57 و 17/1 درصد از تیمار غوطه وری کورم ها در 5 لیتر در هکتار و کمترین آن به ترتیب به میزان 27/13 و 11 درصد از تیمار شاهد به دست آمد . از سویی دیگر غوطهوری کورم ها در تیمار 10 لیتر در هکتار نیتروکسین باعث تولید بیشترین مقدار پیکروکروسین به میزان 35/93 درصد شد این در حالی بود که کمترین میزان پیکروکروسین از تیمار عدم استفاده از کود نیتروکسین به میزان 24/78 درصد به دست آمد. نتایج این آزمایش نشان داد که با توجه به اهمیت تولید مواد کشاورزی ارگانیک و تاثیر بسزای کودهای بیولوژیک در کاهش آثار مخرب کودهای شیمیایی، استفاده از مقادیر بهینه کود بیولوژیک نیتروکسین به منظور افزایش خواص کیفی کلاله زعفران اعم از عطر ،طعم و رنگ توصیه میشود

سافرانال، کروسین، پیکروکروسین، غوطه وری، کود بیولوژیک