حامد حسن پور - کارشناس ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد شوشتر
علی افروس - دکترای آبیاری و زهکشی، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد دزفول

استفاده ازتوانایی سامانه های طبیعی درمحیط زیست جهت حل مشکلات بشر همواره مورد توجه بوده است ( 3). در سالهای اخیرگزینه های اکولوژیکی در تصفیه فاضلاب بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. نی زارها در سرا سر دنیا بهمنظور بهینه کردن سیستم های موجود تصفیه فاضلاب از قبیل برکه های تثبیت، حوضچه های اکسیداسیون و ترسیبشیمیایی به کار می روند و یا نقش تصفیه فاضلاب را به تنهایی اجرا می کنند ( 6 ). نیزار به زمینی اطلاق می شود که اشباعاز آب و پوشیده از گیاه نی بوده و آب با جریان یکنواخت از روی بستر ( سطحی ) یا داخل بستر (زیر سطحی) در حرکت باشد.در نیزار های زیر سطحی آب از داخل بستر که شامل مواد تشکیل دهنده بستر و ریشه نی می باشد عبور می کند.عوامل موثردر تصفیه عبارتند از: نی ، بستر و موجودات ذره بینی ( 6). در این تحقیق از گونه گیاهی نی فراگمیتس استرالیس جهتکشت در سامانه در شرایط آب و هوایی گرم و خشک دزفول استفاده و راندمان حذف BOD5 با غلظت 250 میلی گرم در لیتر در جهار زمان ماند 2، 4، 6 و 8 روزه و 3 عمق 40، 60 و 80 سانتی متر و در سه تکرار با نمونه شاهد (سامانه بدون گیاه) مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که با افزایش زمان از دو روز به هشت روز غلظت BOD5 در سامانه به طور میانگین از 217/17 به 22/713 کاهش یافته است. نتایج مقایسه میانگین تأثیر عمق سامانه، زمان ماند فاضلاب و تأثیر متقابل این دو عامل بر راندمان حذف BOD5 نشان داد که تأثیر زمان ماند فاضلاب بر راندمان حذف آنها در سطح 99 درصد معنی دار مشاهده شد ولی تأثیر عامل عمق سامانه و تأثیر اثر متقاب ل این دو عامل معنی در نشد. علاوه بر این با افزایش زمان ماندهیدرولیکی راندمان حذف BOD5 نیز بالاتر رفت

سامانه مصنوعی، راندمان حذف، زمان ماند، BOD5