مهدی وفایی کیا - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی دانشگاه آزاد اسلامی شوشتر، دانشکده کشاورزی، گروه آبیاری و زهکشی، شوشتر، ایران
هادی معاضد - استاد گروه مهندسی آب ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر
عبدالرحیم هوشمند - استاد گروه مهندسی آب ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر
حمید بهفر - دانشجوی کارشناسی ارشد آبیاری و زهکشی ، دانشگاه آزاد اسلامی واحد شوشتر

بنا به تحلیل مرکز آمار ، جمعیت ایران در 25 سال آینده ، حدود دو برابر مقدار فعلی یعنی به 140 میلیون نفر خواهد رسید.بنابراین سهم سرانه سالانه آب هر نفر در کشور نیز بجای 2500 مترمکعب به نصف آن یعنی 1250 مترمکعب تقلیل خواهدیافت و به همین میزان ورودی فاضلاب خانگی، صنعت و کشاورزی به محیط زیست که بخش اعظم آنرا آب تشکیل می دهد،کیفیت منابع آب را بخطر انداخته و در شرایط خشکسالی اثر کاهش کیفیت چند برابر خواهد شد. بنابراین پایش مستمرکیفیت رودخانه ها امری ضروری می باشد. در این تحقیق ، اثرات سالانه خشکسالی بر بیست پارامتر کیفی رودخانه دز شامل دمای آب، SUM.A، SO ، CL ، RHCO(3)R ، RCO۳R، PH ، EC، TDS، کدورت (Na%، SAR ، SUM.K، k ، Na ، Mg ، Ca (ssp، سختی موقت ، سختی کل و کلاس آب مورد بررسی قرار گرفت. بدین منظور داده های دراز مدت کیفی آب طی سال های 1360-1390 از ایستگاههای هیدرومتری و کنترل کیفی دزفول ،آب شیرین وحرمله تهیه شد . میانگین سالانه هر پارامتر محاسبه شده و با مقادیر آنها در دوره خشکسالی مقایسه گردید . ضمنا خشکسالی هیدرولوژیکی با استفاده از شاخص ناهنجاری جریان استاندارد شده در ایستگاههای مورد مطالعه تعیین شده است . نتایج این تحقیق نشان داد که اغلبپارامترهای کیفیت آب رودخانه دز در دوره خشکسالی افزایش یافته است . همچنین نتایج حاکی از بیشترین اثر خشکسالی در ایستگاه دزفول بر SAR و ssp)%Na) و در ایستگاه حرمله SAR و ssp)%Na) و (CO(3 و در ایستگاه آب شیرین K و (CO(3 بوده است . این درشرایطی است که در ایستگاههای فوق کمترین تغییرات در پارامترهای دمای آب و PH بوده ضمن اینکه پارامتر کدورت در موقع خشکسالی کاهش یافته است.

شاخص های خشکسالی، خشکسالی هیدرولوژیکی، پارامترهای کیفی آب، رودخانه دز