امیرحسین طهماسبی - دانشجوی دکترای حقوق خصوصی، دانشگاه آزاد اسلامی کرمانشاه
خلیل الله احمدوند - استادیار دانشگاه رازی کرمانشاه
شهرام غلامحسینی - دانشجو دکترای حقوق خصوصی دانشگاهآزاد اسلامی کرمانشاه

این اصل دقیقا بدین معناست که طرفین موضوع دعوی تسلط دارند و قدرت تعیین عناصر ادله در اختیار انهاست بدین معنا که در دادرسی مدنی، محکمه برای رسیدگی صلاحیتی ندارد مگر آنکه هریک از اصحاب دعوی با رعایت شرایط قانونی چنین رسیدگی رااز آن بخواهند و این اصل تنها امور ترافعی رادر بر می گیرد این امر شبیه اصل سیادت اصحاب دعوی یا اصل اداره و کنترل اصحاب دعوی در فرانسه است البته این اصل در اصول ایین دادرسی مدنی فراملی نیز تحت عنوان «ابتکار هر طرف و قلمرو دادرسی» آورده شده و بدین مفهوم در بنده های ده گانه خوداهداف اساسی رادنبال می کند و گویای اتهامی بودن دادرسی مدنی است که در حقوق دادرسی به آن اصل اتهامی، ابتکاری و یا حاکمیت بر طرح دعوی می گویند که دارای 2 اثر اساسی است: الف: حق طرح دعوی و ختم آن با طرفین است. ب: حق هدایت دعوی با طرفین است.

حاکمیت، اراده، امور ترافعی، طرفین دعوا