احمد قدرت نما - مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی خراسان رضوی
طاهر یلچی - کارشناس ارشد تغذیه دام

یکی از روشهای افزایش راندمان اقتصادی در دامپروری، کا هش هزینه های پرورش از جمله هزینه های تغذیه دام با افزایش راندمان مصرف مواد غذائی بویژه بقایای زراعی و صنایع کشاورزی می باشد . کاه عدس یکی از انواع بقایای زراعی که حاوی 1/4 مگا کالری در کیلو گرم انرژی قابل متابولیسم و 6/5 تا 8/5 درصد پروتئین خام می باشد . همچنین آب پنیر با دارا بودن مقادیر متنابهی لاکتوز، ویتامینهای محلول در آب، کلسیم و فسفر همراه با پروتئینهای محلول در آب، یکی از فرآوردهای جانبی صنایع لبنی می باشد . بر این اساس، با استفاده از 8 راس گوسفند نر نژاد بلوچی، میزان ارزش غذائی و مصرف اختیاری کاه عدس غنی شده با آب پنیر ( 2:1 ) با استفاده از روش آزمون T مورد بررسی قرار گرفت . نتایج نشان داد که عمل آوری کاه عدس سبب افزایش مصرف اختیاری، قابلیت هضم ماده آلی و پروتئین خام و ارزش هضمی گردید (0/01 > P) . در حالیکه بر قابلیت هضم ماده خشک و افزایش وزن (گرم به ازاء کی لوگرم وزن متابولیکی )اثر معنی داری نداشت (0/01>P) این نتایج نشان میدهدکه استفاده از فرآوردهای جانبی صنایع غذائی همچون آب پنیر در سیلو کردن کاه غلات و بقولات، بعنوان یکی از ارزانترین و مناسبترین روشهای بهبود راندمان تغذیه ای و مصرف مواد خشبی محسوب می گردد.

کاه عدس، مصرف اختیاری، آب پنیر، ارزش هضمی، گوسفند