سوگند قاسم زاده - استادیار دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران
غلامعلی افروز - استاد ممتاز دانشگاه تهران

هدف پژوهش حاضر تعیین اثربخشی مداخلات خانواده محور با رویکرد شناختی رفتاری بر کاهش مشکلات رفتاری دانش آموزان 18-12 ساله است. برای این منظور 40 نوجوان که بعد از غربالگری اولیه با استفاده از فرم های نوجوان، والدین و معلم نظام سنجش مبتنی بر تجربه آخنباخ و مصاحبه تشخیصی با والدین با اختلال رفتاری شناسایی و انتخاب شدند و به همراه والدینشان بصورت تصادفی در گروه آزمایشی و در گروه کنترل قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه رضامندی زوجیت افروز و فهرست نشانه های بالینی به عنوان پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری اجرا شدند. گروه آزمایشی تحت 12 جلسه مداخله خانواده محور قرار گرفتند و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکردند. نتایج تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که مداخلات خانواده محور با رویکرد شناختی رفتاری منجر به کاهش نشانه های بالینی مانند مشکلات نافرمانی مقابله ای، پرخاشگری و سلوک شده است و این نتایج در پیگیری سه ماه نیز پایدار بوده است.

مداخلات خانواده محور، اختلال رفتاری، نوجوان