مریم استادی - دانشجوی کارشناسی ارشد روانشناسی عمومی، دانشگاه تهران، ایران
طیبه محتشمی - کارشناس ارشد روان شناسی، دانشگاه پیام نور
ناصر صبحی قراملکی - عضو هیات علمی و عضو معاونت آموزش و پژوهش، سازمان نظام روانشناسی و مشاوره، ایران
ابوالفضل استادی - پزشک متخصص داخلی، تبریز، ایران

مطالعه حاضر به بررسی نقش شوخ طبعی بر حمایت اجتماعی ادراک شده و عاطفه مثبت ومنفی در بیماران با اختلالات گوارشی پرداخت. جامعه آماری مورد مطالعه در این تحقیق بیماران گوارشی بودند که طی ماه های بهمن و اسفند و فروردین (۱۳۹۲ و ۱۳۹۳) به مطب پزشک متخصص داخلی در شهر تبریز مراجعه کردند. بیماران داوطلب به پرسشنامه های حمایت اجتماعی ادراک شده چند بعدی زیمت و همکاران (۱۹۸۸)، عاطفه مثبت و منفی پاناس (۱۹۸۸) و شوخ طبعی (خشوعی و همکاران، ۱۳۸۶) پاسخ دادند. روش نمونه گیری، در دسترس و روش مطالعاتی از نوع همبستگی چند متغیری می باشد. نتایج حاصل نشان می دهد که میانگین و انحراف استاندارد شوخ طبعی در زنان به ترتیب برابر با ۵/۸۸ و ۸۴/۱۴ است که نسبت به میانگین شوخ طبعی در مردان بالاتر می باشد. همچنین میانگین مؤلفه حمایت اجتماعی در زنان برابر با ۴۶ و انحراف استاندارد حمایت اجتماعی در زنان برابر با ۹۷/۱۶ است. همچنین، میانگین عاطفه مثبت در مردان (۳۴) بیشتر از میانگین عاطفه مثبت در زنان (۳۳) است؛ در حالی که میانگین عاطفه منفی در زنان (۴۳) بیشتر از میانگین عاطفه منفی در مردان (۲۶) است. شوخ طبعی با حمایت اجتماعی و عاطفه مثبت رابطه مثبت معنی دار( ۰۵/۰ > p ) دارد. از طرفی، شوخ طبعی با عاطفه منفی رابطه منفی ولی غیر معنی دار دارد. مؤلفه شوخ طبعی به طور معنی داری قادر به پیش بینی حمایت اجتماعی و عاطفه مثبت می باشد که با توجه به نتایج بدست آمده می توان گفت که شوخ طبعی تقریباً ۱۶ درصد از واریانس حمایت اجتماعی و عاطفه مثبت را تبیین می کنند.

شوخ طبعی؛ حمایت اجتماعی ادراک شده؛ عاطفه مثبت و منفی؛ اختلالات گوارشی