نسترن آرام - کارشناس ارشد آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی
مهری اکبری - استادیار آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی
بهلول علیجانی - استادیار آب و هواشناسی دانشگاه خوارزمی

پدیده گرد و غبار در شهر اهواز تبدیل به یک معضل جدی شده و شهر اهواز یکی از آلوده ترین شهر های جهان از نظر رخداد پدیده گرد و غبار است. در این پژوهش با توجه به الگوی باد سعی شده تا جهات اصلی ورود گرد و غبار به شهر اهواز و همچنین آلوده ترین ماهها و فصول سال مشخص شود.بدین منظور دادههای شامل شاخص PSI ، سمت و سرعت باد و وضعیت هوای حاضر ایستگاه سینوپتیک اهواز، طی یک دوره آماری 5 ساله) 1393 -1389 ( اخذ شد. نتایج حاصل از تحلیل آماری و تحلیل مکانی دادهها با استفاده از نرم افزار WRPLOT )ترسیم و مقایسه گلباد و گل غبار به صورتسالانه و فصلی( نشان میدهد، در شهر اهواز فصل بهار شایع ترین زمان بروز پدیده گرد و غبار است. بررسی گلباد و گل غبار سالانه نشان داد که باد در مسیر شمال غربی جنوب شرقی بالاترین درصد را دارد. بررسی گل غبارهای سالانه که به تفکیک کدهای هواشناسی - 06 ، 07 و 08 ترسیم شدند، نشان داد که بادهایی که در دوره گرم سال میوزند گرد و غبار بیشتری با خود حمل میکنند و نقش بادهای غربی نیز در ورود گرد و غبار با منشافرامنطقه ای بسیار حایز اهمیت است و به طوری که 44 درصد از کل روزهای همراه با گرد و غبار مربوط به جهات شمال غرب و غرب است. با توجهبه گل غبارهای فصلی ترسیم شده، از جهت جنوب و جنوب شرقی نیز بادهای همراه با گرد و غبار وارد منطقه مورد مطالعه میشوند. بررسی گلغبارها به تفکیک کدهای 06 ، 07 و 08 مشخص کرد که کد 08 درصد بیشتری از روزهای همراه با گرد غبار از سمت غرب و شمال غرب را داراست و معلوم شد که عوامل محلی نقش بیشتری در ورود گرد و غبار به منطقه را دارند. و همچنین در تحلیل آماری نیز مطلب روشن و واضح تر میشود که در دورهآماری مورد مطالعه، ماه خرداد کد 08 با متوسط 19 روز بیشترین تعداد روزهای همراه با گرد و غبار را دارد. و با توجه به شاخص PSI فصل بهار بیشترین آلودگی را از نظر گرد و غبار را نشان میدهد. در اواخر فصل زمستان روند رخداد پدیده گرد و غبار رو به افزایش می گذارد و در فصل بهار به بالاترین حد خود می رسد و در پاییز کمترین مقدار آلودگی را داراست.

گلباد، گل غبار، PM10 ، آلودگی هوا، اهواز