شیما مدنی - استادیار، پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، تهران، ایران
سعیده خالقی - کارشناس پژوهشی، پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی، تهران، ایران

فعالیتهای انسانی و نیاز روزافزون بشر به انرژی و مصرف انواع سوختهای فسیلی مانند زغال سنگ، نفت و گاز طبیعی و در نتیجه آن انتشار گازهای گلخانهای مانند دی اکسید کربن (CO2 (و بخارآب (H2O (به جو، منجر به تغییر اقلیم جهان شده است. تغیییر اقلیم یکی از چالشهای بزرگ قرن حاضر است که مشکلات جدی از جمله معضلات زیست محیطی همچون گرمایش جهانی، کاهش منابع آب و نابودی تنوع زیستیدر قرن آتی برای حیات انسانها و محیط زیست ایجاد کرده است. این بحران ها به قدری گسترش یافتهاند که دیگر راهی جز بررسی و پیشگیری از شدت این تغییرات برای بشر باقی نمانده است. در ایران نیز تغییر اقلیم و پیامدهای ناشی از آن، یکی از مشکلات جدی است که بخشهای مختلفی در اقتصاد از جمله بخش گردشگری از این پدیده متاثر میشود. از این رو با توجه به اهمیت بخش گردشگری از بعد درآمدزایی و اشتغالزایی در اقتصاد کشور، هدف از این مقاله بررسی اثر تغییر اقلیم از طریق تغییر در متغیرهای دما و بارش بعنوان شاخصههای تغییر اقلیم، بر بخش گردشگری است. بنابراین با استفاده از ضریب متغیر اقلیم در تابع تولید بخش کشاورزی و از طریق سه سناریوی مختلف برای اقلیم ایران، اثر تغییر اقلیم از طریق ماتریس حسابداری اجتماعی ایران (SAM (بر بخش گردشگری مورد بررسی قرار میگیرد. با توجه به اینکه تغییر اقلیم منجر به محدودیتهایی در عرضه خدمات بخش مذکور خواهد شد و در شرایط وجود محدودیت عرضه در برخی از بخشهای اقتصادی، بکارگیری الگوی تقاضامحور SAM برای سنجش آثار اقتصادی و اجتماعی با کاستیهایی همراه است، از اینرو در این مطالعه از الگوی اصلاح شده تقاضا محور، در قالب الگوی مختلط SAM) الگوی عرضه محور) استفاده میشود. نتایج حاصل از این بررسی نشان میدهند که تغییر اقلیم تاثیری منفی بر بخش گردشگری در اقتصاد ایران خواهد داشت که برآورد میزان اثرگذاری تغییر اقلیم بر بخش گردشگری از اهداف مهم این مقاله است..

تغییر اقلیم، ماتریس حسابداری اجتماعی، الگوی عرضه محور، ایران