علی حاجی تبار - دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مواد
همام نفاخ موسوی - استادیار گروه مهندسی مواددانشگاه تربیت مدرس تهران
وحید بابایی - کارشناس ارشد مهندسی مواد

در این پژوهش به بررسی خواص مکانیکی و ریزساختاری آلیاژ پیشرفته نیوبیم یک درصد زیرکونیم ) Nb-1Zr ( و مقایسه این آلیاژ با نیوبیم خالص پرداخته شده است. این آلیاژ به دلیل خواص منحصر به فردی همچون مقاومت به خوردگی داغ و اکسیداسیون دمای بالا و همچنین خواص مکانیکیممتاز، کاربردهای جدیدی در صنایع پیشرفته هوافضا پیدا کرده است. در این پژوهش، ابتدا برای انجام آنالیز شیمیایی آلیاژ مورد نظر، از روشکوانتومتری استفاده شده است و ترکیب شیمیایی دقیق آلیاژ تعیین گردید. خواص مکانیکی مورد نیاز همچون استحکام کششی، درصد افزایش طول، استحکام تسلیم و سختی، بر روی ورق 3 میلیمتری از این آلیاژ اندازه گیری شد و سپس ریزساختار آن به وسیله میکروسکوپ نوری و میکروسکوپ الکترونی روبشی مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان می دهد که ساختار این آلیاژ دو فازی بوده و شامل فاز زمینه غنی از عنصرنیوبیم ) β-Nb ( و فاز ثانویه زیرکونیم ) –Zr می باشد. مقدار فاز ثانویه نیز حدود )α 5 / 0 درصد محاسبه شد. استحکام کششی این آلیاژ 275 MPaبدست آمده است که بسیار بیشتر از استحکام نیوبیم خالص ) 172 Mpa ( می باشد. بررسی های ریزساختاری نشان دادهاند که مکانیزمهای افزایشاستحکام در این آلیاژ، تشکیل محلول جامد عناصر آلیاژی و همچنین، تشکیل رسوبات ناشی از فاز ثانویه زیرکنیم می باشند

آلیاژ پیشرفته پایه نیوبیم ، صنایع هوافضا ، خواص مکانیکی ، فاز ثانویه زیرکونیم