محمد کوه درئی - دانشجوی کارشناسی ارشد دانشگاه صنعتی شاهرود
محمد عطایی - استاد دانشگاه صنعتی شاهرود،
فرهنگ سرشکی - دانشیار دانشگاه صنعتی شاهرود
سجاد محمدی - دانشجوی دکتری دانشگاه صنعتی شاهرود

عملیات انفجار به عنوان مرحله اول از چرخه استخراج و تولید ماده معدنی دارای تأثیر مستقیم بر دیگر فعالیتهای این چرخه است. این عملیات در دومین مرحله استخراج نیز تأثیر بسزایی در راندمان بارگیری و حمل ونقل ماده معدنی و باطلهدارد. مرحله سنگشکنی نیز به عنوان آخرین مرحله از چرخه استخراج متأثر از نتایج انفجار است. در هنگام انفجار تمام انرژی ماده منفجره صرف رسیدن به اهداف مطلوب مورد نظر نمیشود و انفجار علاوه بر محدوده مورد نظر به منطقهوسیعی از اطراف محل نیز تأثیر میگذارد که اکثر این اثرات نامطلوب و مخرب میباشند. لرزش زمین، پرتابسنگ، عقبزدگی و خردایش نامناسب از جمله مهمترین پدیدههای نامطلوب ناشی از آتشباری هستند.اصولاً در هر پروژه معدنی انجام هرگونه اقدام و عملی همراه با ریسک است. بنابراین برای بهبود وضعیت اجرای عملیاتانفجار و نتایج حاصل از آن، لازم است نسبت به شناسایی و مهار ریسکها اقدام شود. مدیریت ریسک در فعالیتهای انفجاری ایمنی و سلامت شخصی را بررسی میکند. ریسک اقتصادی زمانی مطرح میشود که نتایج نامناسب خردایش یاعدم رعایت در خطوط حفاری در انفجار )فاصله جانبی و ردیفی( تاثیر منفی بر روی تولید یا بهرهوری داشته باشد. علاوه بر این عوامل، ریسکهای زیستمحیطی یک مشکل رایج هستند که شرکتها و موسسههای معدنکاری روزانه با آن سروکاردارند. مقاله حاضر یک رویکرد مبتنی بر ریسک جهت ارزیابی فعالیتهای آشکاری سنگها را ارائه میدهد. در این مقاله یکتکنیک اصلی آنالیز ریسک مانند HAZOP شرح داده شده است. ریسک ذاتی هم محاسبه شده و ماتریسهای ریسک به وجود آمدند. در نهایت رایجترین سیستمهای آغازی بر اساس اینکه چگونه هریک از آنها میتوانند با خطرات و انحرافات مربوط با ریسک مقابله و از رخداد آنها پیشگیری کنند مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند

انفجار، ریسک اقتصادی، ریسک زیستمحیطی، ریسک ذاتی، HAZOP