وجیهه امینی - کارشناس ارشد برنامه ریزی حمل و نقل، پژوهشگر پژوهشگاه حمل و نقل طراحان پارسه، تهران، ایران
سعید شرافتی پور - دانشجوی دکتری برنامه ریزی حمل و نقل، پژوهشگر پژوهشگاه حمل و نقل طراحان پارسه، تهران، ایران
بابک میربها - استادیار دانشکده فنی و مهندسی، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره)، قزوین، ایران

امروزه، با افزایش سریع نرخ مالکیت خودرو، کمبود پارکینگ یکی از مشکلات جدی کلان شهرها شده وسیاست گذاری کارآمد در زمینه پارکینگ یکی از مؤلفه های مهم در برنامه ریزی حمل و نقل است. هدف اصلی اینسیاست، تأثیر بر فرآیند انتخاب کاربران در پارک خودرو است. یکی از روش های مدیریت پارک خودرو، قیمت گذاری پارکینگ می باشد. مطالعات پیشین نشان می دهد، قیمت گذاری پارکینگ در اکثر مواقع موجب کاهش سهم استفادهاز خودرو شخصی و در نتیجه کاهش تقاضا برای پارک خودرو می گردد، اما به تغییر شیوه ی سفر رانندگان و انحراف تقاضا در این شرایط اشاره ای نشده است، در حالی که این موضوع برای سیاست گذاری و برنامه ریزی به منظور ایجادتسهیلات مناسب برای این گروه، اهمیت ویژه ای دارد. بر این اساس، مطالعه جاری با استفاده از نتایج پرسشگری بهصورت مصاحبه حضوری از 287 شهروند قزوینی در محدوده مرکزی شهر، مدل انتخاب گسسته از نوع لوجیت چندگانه، جهت بررسی تغییر شیوه ی سفر رانندگان در مواجه با سناریوهای مختلف قیمت گذاری پارک در خیاباناصلی برای ساعات اوج و غیر اوج، پرداخت نموده، همچنین به تحلیل حساسیت رفتار رانندگان نسبت به تغییر قیمت پارک حاشیه ای پرداخته است. نتایج نشان می دهد، افزایش هزینه هر ساعت پارک در ساعت اوج، موجبکاهش تمایل برای پرداخت هزینه و پارک در خیابان اصلی می شود. همچنین کاربرانی که برای سفرهای کاری از خودروی شخصی استفاده می کنند، تمایل کمتری به استفاده از خودرو با پرداخت هزینه، استفاده از خودرو بدون پرداخت هزینه و همچنین تاکسی دارند. نتایج تحلیل حساسیت مدل پرداخت شده نیز نشان داد، با افزایش قیمتپارکینگ، سهم گزینه ی پرداخت هزینه و پارک در خیابان اصلی کاهش یافته و تقاضا به ترتیب به گزینه های استفاده از خودرو شخصی و عدم پرداخت هزینه (پارک در کوچه، سفر تا یک خیابان خلوت، پارک و ادامه مسیر با تاکسی یا اتوبوس، تغییر زمان سفر)، تاکسی، اتوبوس و سایر شیوه ها منحرف می شود.

قیمت گذاری پارکینگ، تغییر شیوه ی سفر، تحلیل حساسیت