محسن وفامهر - عضو هیئت علمی دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران

ایران به عنوان یکی از کشورهای زلزله خیز در جهان مطرح می باشد. با وجود این واقعیت متاسفانه بخش عظیمی از مساجد کشور بر اساس ضوابط فنی استوار نیستند. این در حالی است که ساختمان مساجد به عنوان یک سرمایه، هویت و فرهنگ ملی و مذهبی در کشور باید محسوب شود. استحکام و مقاوم سازی ساخت و سازها در کشور باید در برنامه ریزی و سیاست گذاری کلان مسئولان اجرایی از اولویتی ویژه برخوردار باد. بعد از زلزله بم و فجایعی که برای مردم این منطقه پیش آمد، مجددا بحث مقاوم سازی سخن روز همه مسئولین و حتی مردم شده است. عده ای مقاوم سازی را به عنوان «ساختن مقاوم ساختمان های نوساز» مطرح نموده اند و عده ای دیگر بحث «تعمیر، مرمت و مقاوم سازی ساختمان‌های قدیمی» را مد نظ دارند. ولی نکته ی نگران کننده این است که متأسفانه حتی بعد از وقوع زلزله های اخیر،‌هنوز ساختمان های خصوص، عموی، آموزشی و دولتی در حال احداث است که کلیه ضوابط محاسباتی برای مقاوم سازی در برابر زلزله به طور اصولی و صحیح اجرا نمی شود. به هر حال مسئله مقاوم سازی در هر دو زمینه یاد شده (چه ساختمان های قدیم یا یافت های فرسوده و چه ساختمان های جدید و نوساز) مطرح می باشد. در این میان ساختمان های عمومی از اولویت و اهمیت بیشتری برخوردار می باشند. چون در گروه ساختمان های درجه یک بوده و تعداد کار بر آنها بسیار زیاد است. ساختمان مساجد علاوه بر درجه اهمیت به لحاظ عمومی بودن با توجه به معیارها و ارزش های دینی و مذهبی که دارند در درجه بالایی از اهمیت قرار داشته و در بحث مقاوم سازی جایگاه ویژه ای دارند. رویکرد این مقاله بهینه سازی لرزه ای و راهکارهای ایمن سازی ساختمان مساجد کشور می باشد.

بهینه سازی ، ایمن سازی، لرزه ای، مقاوم سازی، فن آوری، مصالح