رضا جاویدی صباغیان - کاندیدای دکتری مهندسی عمران-آب دانشگاه فردوسی مشهد
محمدباقر شریفی - دانشیار گروه مهندسی عمران دانشگاه فردوسی مشهد
مهدی ضرغامی - دانشیار دانشکده مهندسی عمران دانشگاه تبریز

در سال های اخیر ایجاد تنوع در معیارهای توسعه پایدار، مدیریت مؤثر حوضه های آبریز را با پیچیدگی هایی مواجه ساخته است. بدین منظور باید در فرآیند تصمیم گیری در هر حوضه آبریز، ذینفعان معیارهای نهایی متناسب با وضعیت حوضه آبریز را انتخاب کنند و طرح های تأمین آب را با توجه به معیارهای منتخب ارزیابی نمایند. در این تحقیق در فرآیند تصمیم گیری گروهی، ابتدا اهداف مختلف پایداری منابع آب و محیط زیست و پایداری اجتماعی-اقتصادی در قالب معیارهای تصمیم گیری توسط تصمیم گیران حوضه ای وزن دهی می شوند. سپس براساس درجه اهمیت شاخص های موجود از دیدگاه هریک از تصمیم گیران و با استفاده از عملگر تجمیع میانگین وزنی مرتب استقرایی IOWA، وزن های گروهی هر شاخص ها در حالات مختلف ریسک تصمیم گیری محاسبه می شوند. درنهایت با استفاده از توافق گروهی بین تصمیم گیران برمبنای روش فاصله محور برنامه ریزی سازشی CP، شاخص های نهایی منتخب مشخص گردیده و درخت نهایی اهداف، معیارها، و شاخص های منتخب در حالات مختلف ریسک تشکیل می گردد. کاربرد این مدل برای تعیین شاخص های نهایی پایداری منابع آب در مدیریت حوضه آبریز دشت مشهد مورد استفاده قرار گرفته است. نتایج نهایی نشان می دهند که انتخاب شاخص های نهایی وابستگی کامل به درجه ریسک حاکم بر فرآیند تصمیم گیری دارد. شاخص های نهایی منتخب به منظور اولویت بندی طرحهای تأمین آب دشت مشهد مورد استفاده قرار می گیرد.

مدیریت مؤثر حوضه آبریز، تصمیم گیری گروهی چندمعیاره، عملگر تجمیع، ارزیابی ریسک، توافق گروهی، معیارهای نهایی