مجید بهرامی یاراحمدی - دانش آموخته دکتری سازه های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز
محمود شفاعی بجستان - استاد گروه سازه های آبی، دانشکده مهندسی علوم آب، دانشگاه شهید چمران اهواز- نویسنده مسئول

صفحات مثلثی از جمله سازه های زیست محیطی هستند که با اصلاح الگوی جریان در قوس رودخانه از بروز آبشستگی در پاشنه ساحل جلوگیری وباعث تثبیت ساحل م یشوند علاوه بر این، آنها موجب ترمیم و توسعه زیستگاه آبزیان رودخانه نیز می گردند. از آنجا که در رابطه با فاصله قرارگیریاین سازه ها از یکدیگر در قوس معیاری ارائه نشده است، این تحقیق جهت بررسی تأثیر قرارگیری صفحات مثلثی در قوس ملایم 90 درجه بر توپوگرافیبستر با فواصل 4، 5، 6 و 8 برابر طول مؤثر صفحه (L,e) انجام گردید. در این پژوهش، زاویه صفحات مثلثی نسبت به ساحل بالادست 30 درجه بوده است. آزمایش ها تحت شرایط مختلف جریان ( اعداد فرود 0/243، 0/262، 0/292 و 0/321) انجام شدند. نتایج نشان دادند که، صفحات مثلثی سببانحراف جریان از ساحل بیرونی به طرف مرکز و قوس داخلی مجرا و در نتیجه تشکیل خطالقعر در نزدیکی ساحل داخلی شده اند. با افزایش فاصله صفحات از یکدیگر، مقدار فرسایش خطالقعر کاهش یافت. به طور متوسط حداکثر عمق آبشستگی خطالقعر در فواصل 4Le و 5Le و 8Le, 6Le به ترتیب 0/36، 0/33، 0/3 و 0/26 برابر طول مؤثر اولیه سازه بوده است. در همه آزمایش ها حداکثر عمق آبشستگی، در پنجه صفحات رخ داد. با افزایش فاصله بین صفحات، حداکثر عمق آبشستگی و گسترش آن تا ساحل بیرونی افزایش یافت به طوری که فاصله 8 برابر طول مؤثر سازه، فاصله مناسبی برای صفحات مثلثی نیست. به طور متوسط حداکثر عمق آبشستگی در فواصل 6Le, 5Le, 4Le و 8Le به ترتیب 0/38، 0/46، 0/52 و 0/66 برابر طول مؤثر اولیه سازه بود.

سازه های زیست محیطی، زیستگاه آبزیان، فرسایش سواحل، قوس رودخانه، صفحات مثلثی