لاله پرویز - دانشکده آب و خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران
مجید خلقی - دانشکده آب و خاک، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

افزایش بی رویه جمعیت در سال های اخیر، محدودیت منابع آب های سطحی و در نتیجه فشار به سفره های آب های زیرزمینی باعث ببار آمدن خساراتی چه به صورت کمی و چه به صورت کیفی به منابع طبیعی کشور شده است. جهت جلوگیری از ووقع این خسارت مدیریت بهره برداری و حفاظت آب های زیرزمینی می بایست به عنوان یک اصل و پایه در برنامه ریزی منابع آب مد نظر قرار گیرد. در این میان شبیه سازی شرایط طبیعی سفره با هدف شناخت عملکرد سفره در شرایط واقعی گزینه مناسبی می باشد. برآورد دقیق پارامترهای حاکم بر این مدل ها به منظور دسترسی به جواب های قابل قبول ضروری به نظر می رسد. در سالهای اخیر از روش معکوس جهت برآورد پارامترهای معادلات استفاده شده است. در این تحقیق روش های بهینه سازی جدید، الگوریتم ژنتیک (GA)، و بهینه سازی دسته ذرات (PSO)، برای حل معکوس معادلات جریان و انتقال آلودگی آب زیرزمینی بکار برده شده است. روش مورد استفاده برای حل پیشرو معادلات، روش تفاضل محدود (FDM) بوده است. مقایسه نتایج شبیه سازی با معیارهایی مانند PMSE ، بیانگر قابلیت دو روش بهینه سازی در تخمین پارامترهای معادلات است ولی با افزایش تعداد پارامترهای مدل، روش بهینه سازی دسته ذرات نتایج را بیشتر تحت شعاع قرار می دهد. آنالیز حساسیت پارامترهای معادلات جریان و انتقال آلودگی مبین حساسیت باالای مدل جریان نسبت پارامتر ضریب قابلیت انتقال و حساسیت اندک مدل انتقال آلودگی نسبت به ضرایب پراکنش است.

روش معکوس، الگوریتم ژنتیک، بهینه سازی دسته ذرات، ضریب قابلیت انتقال، ضرایب پراکنش