مرتضی توکلی - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه زابل
غریب فاضل نیا - دانشیار جغرافیا و برنامه ریزی روستایی دانشگاه زابل
حسن آشینه - دانشجو کارشناسی ارشد جغرافیا و برنامه ریزی روستایی، دانشگاه زابل

مدیریت مهمترین عامل در بالندگی یا مرگ یک جامعه است و روند حرکت از وضع موجود به سوی وضع مطلوب را کنترل می کند. روستاها به منزله مکانهایی خاص با شیوه زندگی متفاوت نسبت به شهرها نیازمند الگوی مدیریتی مجزا و منطبق با شرایط اقتصادی، اجتماعی و بوم شناختی حاکم بر روستا هستند. مدیریت روستایی در ایران چند قرن سابقه دارد که حاوی روشهایی از اداره روستا است و متاثر از تجربیات گذشته خواهد بود. مدیریت در مقطع قبل از انقلاب متکی بر دیدگاه های حاکمان و حکومت های محلی بوده اما پس از انقلاب بر محور بینش روستایی و جوامع استوار و در دو دهه اخیر در چارچوب قاون به صورت سازمانی و فراگیر شکل گرفت به ویزه سال 1377 و تاسیس دهیاری که برخواسته از بطن روستا بوده موکول گردید. دهیاری یک نهاد عمومی غیر دولتی است که که اخیراً برای اداره امور عمومی روستاها در نظام مدیریت روستایی کشور مطرح شده اند . در ابتدای راه اندازی دهیاری ها مجوز تأسیس برای همه روستاهای بالای 20 خانوار صادر می شد، بی شک گامی اساسی و مثبت در راستای سامان بخشی به ساز و کار مدیریت روستایی، قلمداد می شوند. در ابتدای تأسیس دهیاری ها به دلیل نوپا بودن، لازم است تا حمایتهای دولتی از این نهاد به عمل آید . به همین دلیل ازمحل قانون تجمیع عوارض، سهمی برای دهیاری ها در نظر گرفته شده است . هرچند که منابع حاصل از این محل از جنس عوارض است نه از جنس بودجه دولتی، اما در واقع نوعی کمک دولتی برای شکل گیری و ادامه حیات دهیاری ها محسوب می شود.هدف از این پژوهش تاثیر نقش دهیاری بر عملکرد روستاهاست. اینپژوهش از نوع توصیفی تحلیل است و از روش کتابخانه ای و اسنادی استفاده شده است.

مدیریت، روستا، نهاد عمومی غیر دولتی، دهیاری