مهران عزیزپور - دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی صنایع غذایی دانشگاه فردوسی مشهد
معصومه مهربان سنگ آتش - عضو هیئت علمی گروه پژوهشی کیفیت و ایمنی غذایی پژوهشکده علوم و فناوری غذایی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی
محمود نجف زاده - عضو گروه پژوهشی افزودنی های غذایی پژوهشکده علوم و فناوری غذایی جهاد دانشگاهی خراسان رضوی

شناسایی و کشت دانه های روغنی جدید، گامی مهم در جهت تامین روغن مورد نیاز در کشور است. استبرق از جمله منابع خدادادی کشور است که به طور گسترده در مناطق گرمسیری و سواحل جنوبی دریای عمان از خوزستان تا مکران و بلوچستان انتشار دارد. در این پژوهش استخراج روغن از دانه (بذر) گیاه استبرق با هدف شناسایی و کاربرد آن در صنایع غذایی و صنایع تبدیلی وابسته انجام شد. روغن دانه گیاه استبرق (Calotropis) به طریقه غرقابی و با حلال هگزان ( w/v10:1) استخراج و خصوصیات فیزیکوشیمیایی آن شامل مقدار روغن، اسیدیته آزاد، اندیس اسیدی، صابونی، استر، یدی، پراکسید، میانگین وزن مولکولی اسیدهای چرب، مواد غیر صابونی شونده، ضریب شکست، ویسکوزیته، وزن مخصوص، رطوبت و ساختار اسیدهای چرب به روش گاز کروماتوگرافی تعیین شد. راندمان استخراج روغن دانهاین گیاه تقریبا22 0 درصد و بیش از 65 درصد از ترکیب اسیدهای چرب آن از نوع غیر اشباع بود. اسید چرب غالب در استبرق اسید اولئیک (61/71) درصد بود. عدد یدی، میزان ترکیبات استرولی، میزان ترکیبات توکوفرولی، ضریب شکست و مقدار موم برای روغن دانه استبرق به ترتیب 58/88، 4/37 درصد، 549/66 پی پی ام، 1/44، 7/61 درصد اندازه گیری شد.

ساختار اسید چرب، روغن دانه استبرق، ویژگی های فیزیکوشیمیایی