رحیم یوسفی زاده - دانشجوی دکتری تغییر اقلیم دانشگاه زنجان و کارشناس تحقیقات هواشناسی اداره کل هواشناسی مازندران
شیدا نصری - فوق لیسانس اقلیم شناسی و کارشناس هواشناسی کشاورزی اداره تحقیقات هواشناسی کشاورزی آمل
محمدعلی ملکی - فوق لیسانس ریاضی کاربردی و رئیس تحقیقات اداره کل هواشناسی مازندران

تغییرات شدید در وضع هوا و اقلیم موجب تغییرات عمده در میزان عملکرد محصول می شود. تحقیقات بسیاری در زمینه نقش هر یک از عناصر جوی روی عملکرد توسط محققان مختلف با دیدگاه های هواشناسی کشاورزی انجام شده است. بررسی روابط بین محصول و عوامل جوی مصنوعی است که از گذشته موردتوجه پژوهشگران بوده است و امروزه نیز از چنین روابطی برای پیش بینی عملکرد استفاده می شود. در این پروژه که برای تخمین عملکرد محصول مرکبات پرتغال تامسون شهرستان قائمشهر مطالعه شده است ابتدا با جمع آوری داده های مربوط به عملکرد 20 سال داده آماری از سال 1373 الی 1392 از جهاد کشاورزی شهرستان و با استفاده از آمار بیست ساله هواشناسی در همین مقطع زمانی و با در دست داشتن اطلاعات مربوط به فنولوژی محصول مرکبات پرتغال تامسون با استفاده از معادله رگرسیون اقدام به تخمین عملکرد محصول کردیم. ابتدا مراحل فنولوژی محصول را به چهار مرحله ؛ 1- مرحله رویشی و زایشی 2- مرحله شکفتن جوانه و گل دادن 3- مرحله تشکیل و رشد میوه و در نهایت مرحله چهارم رسیدن تقسیم کرده و سپس برای تخمین عملکرد از 20 سال داده آماری چهار سال مورد نظر را با توجه به کمینه و بیشینه و میانگین عملکرد جدا کرده تا براساس آنها عملکرد را تخمین زده و با عملکرد واقعی مقایسه کنیم و اعتبار سنجی آن را به دست آوریم. از چار مرحله فنولوژی فقط مرحله سوم یعنی تشکیل و رشد میوه برای معادله سازی جواب داده و دو مدل معادله ؛ مدل اول با کمینه دما و مدل دوم با کمینه و بارش جواب دادند. بعد از مدل اعتبار سنجی مدل دوم که در چهار سال دو سال عملکرد منفی و دو سال عملکرد مثبت داشتهبود برای تخمین عملکرد پذیرفته شده است.

تخمین عملکرد، مرکبات، شرایط اقلیمی، مدل، شهرستان قائمشهر