فرشاد نوریان - عضو هیات علمی شهرسازی دانشگاه تهران
محمد سلیمانی راد - عضو هیئت علمی معماری دانشگاه شاهرود
کیومرث حبیبی - عضو هیات علمی شهرسازی دانشگاه کردستان

از مهمترین راهکار ها و سیاستهای مداخله در بافتهای کهن شهری ،گذر بندی و تحمیل بی مطالعه آن بر کالبد شهر است که از ایرادات اساسی وارد بر طرحهای توسعه شهری(جامع و تفصیلی )محسوب می گردد. شهر همدان به عنوان یکی از مهمترین شهرهای حوزه زاگرس در طی 100 سال اخیر شاهد تحولات گوناگونی بوده که به صورت توسعه شدید کالبدی درون شهری نمود پیدا کرده است. با روی کار آمدن حکومت پهلوی در آغاز سده چهارده هجری و همزمان با شروع دوره مدرنیسم ، در همدان نیز همانند با دیگر شهرهای مهم کشور ، اقداماتی در جهت تغییر سیمای کالبدی آن از یک شهر سنتی به شهری امروزی صورت می گیرد . در شهر همدا ن ، اقداماتی در جهت تغییر سیمای کالبدی آن از یک شهر سنتی به شهری امروزی ومدر ن صورت می گیرد . نخستین اقدام در این زمینه ، احداث خیابانهای عریض و مستقیم اتومبیل رو است که به عنوان مظهر تجدد و پیشرفت ، همواره مورد استقبال مردم قرار می گیرد . این مقاله ضمن بررسی تاریخی روند طراحی شهری، اثرات طرحهای توسعه شهری بر ساختا ر کالبد تاریخی شهر همدان ، نحوه گسترش بافت های مختلف شهر ، اصلاح شب که هندسی ارتباطی و نتایج حاصل از احداث شب که گذربندی شعاعی بر بافت کهن شهر همدان را مورد بررسی و ارزیابی قرار می دهد.

طرح جامع، توسعه فیزیکی، اصلاح شبکه هندسی و دسترسی، طرح شعاعی، مداخلات شهری